• Nerv sistemasi
  • Sezuv organlari
  • Ovkat hazm qilish organlari
  • A s daminov, B. S. Salimov




    Download 4,99 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet77/100
    Sana13.05.2024
    Hajmi4,99 Mb.
    #228396
    1   ...   73   74   75   76   77   78   79   80   ...   100
    Bog'liq
    zoologiya

    Muskul sistemasi.
    Oyoqlarni harakatga keltiruvchi muskullar 
    asosan tanaga o’rnashgan bo’ladi va oyoqlarga ingichka paylar boradi. 
    Ayniqsa ko’krak muskullari juda katta bo’lib, tana og’irligining 20% ini 
    tashkil etadi. Bu muskul ko’krak toj suyagiga birikadi va qanotni pastga 
    tushirish uchun xizmat qiladi. Ko’krak muskulining tagida o’mrovosti 
    muskul joylashgan bo’lib, qanotni ko’tarishga xizmat qiladi.
    Nerv sistemasi:
    Qushlarning markaziy nerv sistemasi sudralib 
    yuruvchilarnikiga nisbatan ancha takomillashgan va hajm jihatidan 
    katta. Oldingi miyasi nisbatan yirik, ko’rinishi, harakat markazlari ancha 
    takomillashgan. 
    Yarim 
    sharlardagi 
    kulrang 
    modda 
    sudralib 
    yuruvchilarnikiga nisbatan ancha rivojlangan. Bosh miyadan 12 juft 
    bosh miya nervlari chiqadi. Orqa miyasining yelka va bel bo’limlari 
    yo’g’onlashib, nerv tugunlarin hosil qiladi. Bu tugunlardan orqa va 
    oldingi oyoqlarga boruvchi nervlar chiqadi.
    Sezuv organlari:
    ichki va o’rta quloqdan iborat. Eshitish organi 
    nisbatan takomillashgan, hid bilish organi esa sust taraqqiy qilgan. 
    Ko’rish organi - ko’z kuchli rivojlangan va ular tashqi muhitda 
    oriyentasiya, oziqa qidirish, topishda asosiy rol o’ynaydi. Kiprikli 
    muskul ta’sirida ko’z gavhari shaklini o’zgartirish hamda ko’z gavhari 
    va to’r parada orasidagi masofaning o’zgarishi natijasida ko’rishga 


    117 
    moslatishga qushlarning ko’rishi uchun xarakterlidir. Bunga ikki 
    tomonlama akkomodasiya deyiladi.
    Ovkat hazm qilish organlari: 
    og’iz bo’shlig’idan boshlanadi. 
    Hozirgi zamon qushlarining og’zida tishlar yo’q. Jag’larning o’tkir 
    qirrali sox tumshuqlar qoplab turadi. Og’iz bo’shlig’ining pastki 
    tomonida til joylashgan. Og’iz bo’shlig’i qizilo’ngachga ochiladi. 
    Qizilo’ngachning o’rta qismi kengayib, jig’ildonni hosil qilgan, 
    jig’ildonda oziq vaqtincha saqlanadi va so’lak orqali ho’llanib, 
    yumshaydi. Jo’jalarni boqish vaqtida jig’ildon devorlaridan "sut" deb 
    yurgiziladigan suyuqlik ishlab chiqariladi va jo’jalar shu suyuqlik bilan 
    ma’lum payt oziqlanadi. Qizilo’ngach bezli oshqozonga, u muskulli 
    oshqozonga, undan 12 barmoqli ichakka, u esa yo’g’on ichakka ochiladi. 
    Ingichka ichak bilan yo’g’on ichak orasida ko’r ichak joylashgan. 
    Yo’g’on ichak to’g’ridan-to’g’ri kloakaga ochiladi. Qushlarda to’g’ri 
    ichak bo’lmaydi. Kloakaning ustki devorida fabrisiy xaltasi bo’lib, unda 
    ovqat tarkibidagi namlik so’riladi. Oshqozonosti bezining shirasi 12 
    barmoqli ichakka ochiladi. Kaptarlar jigarida o’t po’fagi bo’lmaydi. 

    Download 4,99 Mb.
    1   ...   73   74   75   76   77   78   79   80   ...   100




    Download 4,99 Mb.
    Pdf ko'rish