24
3. Oziq muhitlarni tayyorlash usullari
Oziq muhitlarni toza shisha idishlarda (kolba, flakon, probirka va
boshqalarda) tayyorlash kerak. Yangi shisha idishlarni yuvib 8-10 soatga
1-2% li HCl yoki H
2
SO
4
eritmalariga solib qoʻyiladi yoki oʻsha
eritmalarda qaynatib, yuvib, distillangan
suvda yaxshilab chayib
quritiladi. Ishlatilgan idishlarni sovun yoki sintetik yuvish vositalari
bilan yuvib, vodoprovod suvida soʻng distillangan suvda chayiladi.
Juda ifloslangan, yogʻ izlari qolgan idishlarni xrom aralashmasi
bilan
ishlov berib, yaxshilab yuvib tashlanadi. Suyuq oziq muhitlarni
qogʻoz yoki qalin gazlama filtr yordamida filtrlab, idishlarga quyiladi.
Suyuq muhitlarni qotirish uchun agarning kerakli miqdorini qoʻshib, suv
hammomida, agar toʻla eriguncha qizdiriladi. Soʻng muhitni paxta-
marlili filtrdan oʻtkazib, idishlarga erib turgan holatida quyiladi.
Probirka va kolbalarni sterilizatsiyalash
oldidan paxtali tiqin bilan
yopiladi. Qiyalashtirilgan agar tayyorlash uchun probirkalarning
yarmigacha agarli muhit quyiladi, keyin sterilizatsiya qilinadi.
Petri likopchalariga quyiladigan agarli muhit bilan katta
probirkalarning 2/3 hajmiga toʻldiriladi. Muhitni yana kolbalarga quyib
ham sterillash mumkin. Har bir oziq muhiti
solingan kolbaga etiketka
qilib, unga oziq muhitining nomi, tarkibi va sana yoziladi.
Sterilizatsiyani qilib boʻlib, qiyalashtirilgan agar tayyorlash uchun
probirkaning tiqin oʻrnatilgan tomonini bir oz balandroq qilib sovitish
uchun qoldiriladi. Bunda oziq muhiti paxta tiqingacha 5-6 sm yetmasligi
kerak.
Sterillangan
oziq muhitlarni salqin, quruq, nur tushmaydigan
joylarda, yaxshi berkiladigan shkaflarda saqlanadi. Nam joylarda paxta
tiqinlar oʻziga namni tortib, mogʻor zamburugʻlari
rivojlanishiga olib
keladi. Mogʻor koʻpayib, oʻsib kolba va probirkalarning ichiga ham
tushishi mumkin.