turlardagina 19 kungacha) «estrus» degan holatni, es-
trus davrini his qilganlar (estrus — qo‘shilishga moyil-
likning
shiddatli, kuchli nomoyon
bo'lishi). Bunday
kunlarda ayollar kimni xohlasa, o‘shalar bilan farqlab
o‘tirmay qo‘shilavergan, qolgan kunlari esa qo‘shilish
bo‘lmagan. Odamlaming tik yurishga o‘tishi bilan odam
organizmida ro‘y bergan o‘zgarishlar, «ilk ayollami»
ko‘z yorish jarayonida ko‘p nobud bo‘lishiga
va oqi-
batda odamlar to ‘dasida ular sonining keskin kamayib
ketishiga olib
kelgan.
Shu tufayli erkaklar o ‘rtasida
ko‘plab nizolar yuzaga kelgan, ularning ko‘pchiligi qonli
to ‘qnashuv ishtirokchilaridan birining nobud bo‘lishi bi
lan tugagan.
Bunday tabiiy tanlanish, estrus hodisasi
uzoqroq muddat davom etgan urug‘larning ko‘proq
yashab qolishiga olib kelgan.
Biroq, bu biologik omil «ilk ijtimoiy»
rejadagi yangi
to‘siqlami yuzaga keltiradi: hech bir organizm bunday
uzoq vaqt davom etgan o ‘ta shahvoniy, asabiy zo'riqish-
larga dosh bera olmas edi. Shuning uchun estrus mud-
datining uzayishi bilan ayollar bu davrda «sovuqroq»,
o ‘zining jinsiy maylini nazorat qiladigan va endi kim
to‘g‘ri kelsa o‘sha bilan emas, balki faqat o ‘zlariga
yoqadigan erkaklar bilangina qo‘shiladigan bo‘lib bor-
ganlar. Erkaklarga nisbatan «tanlab» munosabatda
bo‘lish — o‘ziga xos insoniy
muhabbatning biologik
poydevori yuzaga kela boshlaganligidan dalolat beradi.
Shu o‘rinda ta ’kidlab o‘tishimiz joizki, hozirgi odam
tushunadigan, his qiladigan «sevgi» hissining ilk ele-
mentlari, ayollarning shu holati xususiyati evaziga in-
soniyat ruhiyatiga singib borgan. Shulardan so‘ng, asta-
sekinlik bilan, garchi hech qanday ijtimoiy
