АВТОМОБИЛ ВА ҚИШЛОҚ ХЎЖАЛИК МАШИНАЛАРИ
МЕХАНИКА ВА ТЕХНОЛОГИЯ
ИЛМИЙ ЖУРНАЛИ, 2022, №3 (8)
136
Harakat zichligi ortib borishi bilan xavfsizlik koeffitsienti kamayib boradi (3-rasm).
3-rasm. Harakat zichligini xavfsizlik koeffitsientiga bog‘liqligi (N=450 avt/soat).
Yengil avtomobillarga keltirilgan harakat miqdori quyidagi formula yordamida
aniqlanadi:
ш
келт
i
n
келт
K
n
N
1
(7)
bu yerda:
келт
N
-yengil avtomobilga
keltirilgan harakat miqdori; n
i
-turdagi transport vositasi
harakat miqdori;
келт
К
-i turdagi transport vositasining yengil avtomobilga keltirish koeffitsienti.
O‘tkazish qobiliyati yo‘lning asosiy hisobiy ko‘rsatkichi bo‘lib, u yo‘lning
holatiga va
harakatni tashkil etishning darajasiga bog‘liqdir.
Yo‘lning yuklanganlik darajasini quyidagicha baholash mumkin:
Z=N/P;
(8)
bu yerda: P- o‘tkazish qobiliyati, avt/soat; N -harakat miqdori, avt/soat.
Agarda
2
,
0
Z
transport
oqimi erkin, Z=0,2-0,45 transport oqimi qisman bog‘langan
oqim, Z=0,45-0,7 bog‘langan oqim, Z=0,7-1,0 to‘yingan oqim yoki zich oqim deyiladi.
O‘tkazilgan ko‘p yillik ilmiy izlanishlar natijasida yo‘lning yuklanganlik darajasining
optimal qiymati shahar tashqarisidagi yo‘llar uchun 0,45 - 0,55 deb aniqlandi. Har xil yo‘l
sharoitlarida harakatni tashkil etishda yuklanganlik darajasi ko‘rsatkichlariga
asosan ish
yuritiladi.
Transport oqimining asosiy xususiyatlaridan bo‘lgan harakat zichligini aniqlash uchun
avtomobillar va jamoat transportlari aralash harakatlanadigan
Jizzax shahrining markaziy
0
0,1
0,2
0,3
0,4
0,5
0,6
0,7
0,8
0,9
1
10
20
30
40
50
60
70
80