Mantiqiy o‘zgaruvchi deb faqat ikkita 0 va 1 qiymatlarini qabul qiluvchi
kattalikka aytiladi.
Mantiqiy funktsiya deb-argumentlari kabi faqat 0 va 1 qiy-
matlarni qabul qiluvchi funktsiyaga aytiladi.
Mantiqiy funktsiyalarda kirishdagi va o‘zgaruvchi qiymatlarning turli xil
amallari termalar deyiladi. Kirishdagi o‘zgaruvchilar qiymatlari va mantiqiy
funktsiyalar qiymatlari termasi funktsiyaning haqiqiylik jadvali deyiladi. Jadvaldan
foydalanishning afzalligi shundaki, funktsiyaning matematik yozuvi, uning
tarkibini hamma vaqt ham yaqqol ko‘rsatavermaydi. Quyida mantiqiy elementlar
bajaradigan asosiy funktsiyalar to‘g‘risida bayon etiladi.
4.2. Mantiqiy elementlarning funktsiyalari 1. « TAKRORLOVCHI » funktsiyasi
«TAKRORLOVCHI» funktsiyasining matematik ko‘rinishi
x k y
bo‘lib,
bu ifoda mantiqiy elementning chiqish signali y kirish signali x dan
k marta farq
qilishini anglatadi. Bunda ularning ishoralari bir xil. Bunday elementlar kirish
signalini kuchaytiruvchi va bo‘luvchilar hisoblanadi.
Haqiqiylik jadvali.
1
y
Принципиал схема буйича белгиланиши.
х
0
0
1
1
у
56
Rele ekvivalent sxemasi.
2. “ EMAS ” funktsiyasi.
“EMAS” funktsiyasi mantiqiy inkor deyiladi va matematik ko‘rinishi
quydagicha:
х у
. Bu ifoda elementning chiqishdagi
y signali, kirishdagi
х signali bo‘lmaganda mavjudligini va aksincha bo‘lishini anglatadi.
Printsipial sxemada belgilanishi.
Haqiqiylik jadvali
Rele ekvivalent sxemasi.