• Sun ’iy tizimlar — bu inson tomonidan yaratilgan tizimlardir. Tabiiy tizimlar
  • Tashkiliy tizimlar
  • Axborot texnologiyasi va tizimlari




    Download 4,18 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet49/174
    Sana15.02.2024
    Hajmi4,18 Mb.
    #156878
    1   ...   45   46   47   48   49   50   51   52   ...   174
    Bog'liq
    axborotlashtirish

    Tizimlar tasnifi. 
    Tizimlarni qiyoslash va farqlash, ulaming bir-biri­
    ga o'xshashlari va farqlilarini ajratish orqali tasniflash amalga oshiriladi.
    Tasniflash 
    — bu faqat borliq modeli va uni turli belgilar, ya’ni 
    kirish va chiqish jarayonlarining bayoni, ulaming kelib chiqishi, bosh­
    qaruv turi, boshqaruvning resurslari bilan ta’minlanganligi va hokazo 
    bo'yicha amalga oshirish mumkin. Tizimni mazkur belgiga ko'ra tasniflash 
    4.1 -rasmda keltirilgan.
    Sun ’iy tizimlar —
    bu inson tomonidan yaratilgan tizimlardir.
    Tabiiy tizimlar
    — bu tabiatda yoki jamiyatda inson ishtirokisiz yuzaga 
    kelgan tizimlar.
    Aralash tizimlar
    tabiiy va sun’iy tizimlarni o‘z ichiga oladi.
    Ergonomik tizimlar
    — bu, „mashina-inson — operator" majmuyi.
    Biotexnik tizimlap
    — tirik organizmlar va texnik qurilmalar kiradigan 
    tizimlardir.
    71


    4.1-rasm. Tizimlar tasnifi.
    Tashkiliy tizimlar —
    bu, zaruriy vositalar bilan jihozlangan kishilar 
    jamoasidan tashkil topgan tizimlar sanaladi.
    4.2. Axborotning tashkiliy tizimda boshqaruv darajasiga 
    ko‘ra taqsimlanishi
    Tashkiliy tizim 
    — boshqarish, shuningdek, tashkiliy tuzilma, 
    maqsadlar, boshqarish samaradorligi va xodimlami rag‘batlantirish qoidalari 
    mezonlari uchun foydalaniladigan, xodimlarning yurish-turishi va texnik 
    vositalarning ishlatilish tartibini belgilovchi qoidalar yig'indisidir.
    Tashkiliy tizimlar ishlab chiqarish vositalaridan foydalanuvchi ki­
    shilar jamoasining ishlab chiqarish faoliyatini boshqarish uchun m o'l­
    jallangan. Oxirgisi ancha muhim holat hisoblanadi, chunki tashkiliy 
    tizimlar texnik vositalarning o‘ziga xosligini, xususan, boshqaruv vosi­
    talarini hisobga olishi lozim.
    Tizimda boshqaruv obyekti — bu muayyan moddiy zaxiralarga ega va 
    aniq mahsulotni olishga yo'naltirilgan ishlab chiqarish operatsiyalarini 
    bajaruvchi vazirlik, idora, korxona, sex, ishlab chiqarish, uchastkalar, 
    ijrochilar jamoasi yoki ayrim shaxslardir. Boshqaruv obyektining faoliyati 
    ishlab chiqarish jarayoni chog'idagi turli holatlardagi vazifalami amalga 
    oshirishga bo'ysindirilgan.
    72


    Boshqaruv organi obyektni boshqarish uchun tashkiliy tizimdan 
    foydalanuvchi shaxs yoki shaxslar guruhi sanaladi.
    Tashkiliy tizimlar 

    Download 4,18 Mb.
    1   ...   45   46   47   48   49   50   51   52   ...   174




    Download 4,18 Mb.
    Pdf ko'rish