117
6.11-rasm.
Sun‘iy intellektni joriy etish iqtisodiyotda kutilmagan
o‘zgarishlarga salmoqli hissa qo‘shish bilan birga, ma’lumotlarni qayta
ishlashga aloqador bir qator mutaxassisliklarning yo‘q bo‘lib ketishiga
sabab bo‘ladi – sun‘iy intellekt jismoniy
mehnat talab qiladigan va
axborotlarni qayta ishlovchi, masalan, chakana savdo, mehmonxona
xodimi va shu kabi boshqa kasblarni egallab oladi.
Sun‘iy intellektdan tijorat sohasida doimiy ravishda samarali
foydalaniladi. Ish jarayonidan tortib, prognozlarni o‘zgartirishga qadar
bo‘lgan jarayonlarni monitoring qilishda qo‘llab kelinmoqda. Bu
qo‘shimcha ravishda yangi biznes imkoniyatlarini ochib beradi.
Sun‘iy intellekt yutuqlaridan quyidagilar
uchun foydalanish
mumkin:
Mijozlarga ma’muriyatni takomillashtirish
masalan, mijozlarga
doimiy yordam berish uchun masofaviy yordamchi loyihalardan
foydalanish.
Katta yuklarni robotlashtirish
masalan, aqlli datchiklardan
ma’lumotlarni to‘plash va buzish, yoki buyurtma berish uchun SI hisob-
kitoblaridan foydalanish.
Muvofiqlashtirishlarni tartibga solish
masalan,
nazorat
chegarasini
tekshirish
va
rivojlantirish,
transport
kurslarini
rejalashtirish va hk. uchun sun‘iy intellekt bilan ta’minlangan rasmni
tanib olish apparatlaridan foydalanish.
118
Ishlab chiqarish rentabelligi va malakasini oshirish
masalan,
zamonaviy robotlarni ish jarayonida muvofiqlashtirish va ularga jiddiy
yoki oddiy ishlarni bajarishga ko‘rsatma berish orqali yaratilish
chizig‘ini mexanizatsiyalash.
Ijro etilishini kutish - masalan, bajarilish
maqsadlariga qachon
kelishingizni aniqlash uchun AI dasturlaridan foydalaning, masalan, ish
joyidagi qo‘ng‘iroqlarga yordam berish uchun reaktsiya vaqti.
Ma’lumotlarni kuzatib borish
masalan, sun‘iy intellekt sizga
ma’lumotingizni sharhlashda yordam beradi va so‘nggi xotiradagi
boshqa barcha vaqtlarga qaraganda ko‘proq bilimga ega bo‘ladi va
sizning afzalliklaringiz, imidjingiz, xodimlaringiz
yoki mijozlaringiz
haqida muhim ma’lumot beradi.
O‘zingizning vitrinangizni va reklama qilishni yaxshilang
masalan, mijozlarning xatti-harakatlarini kuzatib boring va ko‘plab
standart reklama vazifalarini avtomatlashtirish
Hozirgi dunyoda nafaqat yirik korporatsiyalar, balki kichik sanoat
tarmoqlari ham paydo bo‘lmoqda. Sun‘iy intellekt turli xil vositalarga
ega bo‘lib, ular kichik va o‘rta sanoat tarmoqlariga samaradorligi va
samaradorligini oshirishda yordam beradi.
So‘nggi o‘n yillikda turli xil texnik qurilmalarni avtomatik
boshqarish sohasida va xususan, maishiy texnikada “noaniq mantiq”
(Fuzzy Logic) deb ataladigan tizimlar ishlab chiqildi.
Fuzzy Logic atamasi birinchi marta kelib chiqishi ozarbayjonlik
amerikalik professor Lotfi Zade tomonidan 1965 yilda “Computer
Science and Control” jurnalida chop etilgan “Fuzzy Sets”
asarida
kiritilgan.
“Aniq bo‘lmagan ox‘lchovlar” natijasida olingan noaniq raqamlar
ko‘p jihatdan ehtimollar nazariyasi taqsimotlariga o‘xshaydi.
Noaniq mantiqning asosiy tushunchalari
Ob-havo prognozi odatda shunday ko‘rinadi: ertaga havo harorati
+5°C, yomg‘ir yog‘ishi mumkin. Bunday holatda hatto professional
sinoptiklar ham yomg‘ir yog‘adimi yoki yo‘qmi, aniq ayta olmaydi. Bu
noaniq mantiqning ko‘rinishi: ertaga ob-havo bu holda bulutli yoki
yomg‘irli bo‘lishi mumkin: bu yerda voqealar ma‘lum darajada aniqlik
(darajali) bilan bashorat qilinadi.
Keling, odamning yoshi bilan bog‘liq yana bir misolni ko‘rib
chiqaylik.
