Lokal va global tarmoqlarning xususiyatlari. World Wide Web - global axborot




Download 4,03 Mb.
Pdf ko'rish
bet69/90
Sana19.01.2024
Hajmi4,03 Mb.
#141375
1   ...   65   66   67   68   69   70   71   72   ...   90
Bog'liq
TTAT MAJMUA NAMANGAN

Lokal va global tarmoqlarning xususiyatlari. World Wide Web - global axborot 
tizimi 
Global tarmoqlar, ma’lumki, yirik shaharlar, mamla-kat, qit’alami qamrab oladi. Lokal 
tarmoqlar esa birmun-cha kichik maydonni o'z ichiga oladi. Ular 10, 100, 1000 metr 
chamasi radiusda 1000 nafarga yetar-yetmas mijozlarga xizmat qilishga mo'ljallanadi. 
Bunday hajm LKT 10 Mbayt/s va undan ortiq tezlanishda ishlash imkonini beradi. 
Odatda, LKT ishchistansiyalar (IS) va maxsus kompyuterlami (fayl, print serverlari va 
boshqalar) o'zaro kabel bilan bog'lashdan iborat. Ular, o'z navba-tida, tarmoq adapterlari 
(tarmoq kartalari) yordamida maxsus platalar orqali kompyuteming sistemali platalarini 
kengaytiradi. 
Alohida tugunlami tarmoqda ulash usullari tarmoq topologiyasi deyiladi. Odatda, uchta 
topologiya qo'llaniladi: 


TEXNIK TIZIMLARDA AXBOROT TEXNOLOGIYALARI 
91 
1. 
Umumiy shina. Bu holda lokal tarmoqdagi barcha kompyuterlar bitta aloqa 
chizig'iga parallel bog'lanadi. Bunday shinalami boshqarish ham alohida, ham 
markazlashgan bo'lishi mumkin. Markazlashgan boshqaruvda tarmoqqa maxsus 
kompyuter-hakam ulanadi, uning va­ zifasi tarmoqda axborotni uzatishni boshqarishdir. 
Alohida boshqaruvda hamma kompyuterlar bir xil maqomga ega, ular mustaqil 
ma’lumot­ lami uzatish kanalini boshqaradi. 
2. 
Halqa. Bu holatda barcha kompyuterlar yopiq halqasimon, ketma-ket bog'lanadi. 
Bunda xabar birin-ketin kompyuterdan kompyuterga uzatiladi. Xabami uzatgan 
kompyuter yana o'sha xabarni qayta qabul qilmaguncha, jarayon davom etaveradi. 
3. 
Yulduzcha. Yulduzcha topologiyaga ega tarmoqlar markaziy tu-gunga
(kommutator yoki konsentratorga) ega. Mazkur markaziy tugunga qolgan barcha 
kompyuterlar ulanadi. Dastlab uzatilgan xabar ana shu qurilmaga kelib tushadi, so'ng 
boshqa kompyuterlarga uzatiladi. 
Bog'lash uchun qo'llaniladigan kabellar uzatish muhiti deb yuritiladi. Masalan: 
- koaksial kabellar (coaxial cable), ular televizion antennaga juda o'xshash; 
- juftli o'ram (tvisted pair) telefon simini eslatadi; 
- optik tolali kabel (fider-optic cable). Eng ishonchli va tez, shu bilan birga juda qimmat 
kabel turi. 
Tarmoqda kompyuterlami ulash uchun qalin (INTERNET yo'g'on simi - global tarmoqlar 
uchun) yoki ingichka koaksial simlar (ETHERNET - lokal tarmoqlar uchun), o'ralgan 
juftlik (toking ring - vitaya para) va optik tola (dastlab shishadan, hozir esa plastik tola) 
simlari ishlatilishi mumkin. 
Lokal tarmoqlarning qo'llanish sohasi juda keng. Bunga ofis ish-larini avtomatlashtirish, 
korxona boshqaruv sistemalari, loyihalarni avtomatlashtirish texnologik jarayonlari va 
robototexnika kompleksla-ri, bank va axborot sistemalari, elektron pochta sistemalarini 
boshqarish kiradi. 

Download 4,03 Mb.
1   ...   65   66   67   68   69   70   71   72   ...   90




Download 4,03 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



Lokal va global tarmoqlarning xususiyatlari. World Wide Web - global axborot

Download 4,03 Mb.
Pdf ko'rish