74
oddiy va murakkab. Oddiy dinamik qatorlar mutloq sonlardan,
murakkab dinamik qatorlar esa nisbiy va o`rtacha qiymatlardan
tuzilgan bo`ladi.
Hodisani qaysi vaqt oralig`idagi o`zgarishlarni ko`rsatishiga qarab
oddiy dinamik qatorlar o`z navbatida 2 xil bo`lishi mumkin: lahzalik va
intervalli. Lahzalik qatorlar hodisani aniq bir olingan sanadagi
o`zgarishlarini ko`rsatadi (masalan: yilning boshi 1 yanvar, yoki
yilning oxiri 31 dekabr).
Intervalli qatorlar – hodisani ma`lum bir vaqt oralig`idagi
o`zgarishlarini ko`rsatadi (masalan: bir oy, bir kvartal, bir yil
mobaynida).
Lahzalik qatorlarga misol qilib 1 yanvar yoki 31 dekabrga olingan
muqim shifoxonalardagi o`rinlar soni, poliklinikalar, dispanserlar,
tug`ruqxonalar soni, vrachlar, hamshiralar soni va hokazolarni olish
mumkin.
Intervalli dinamik qatorlarga yil mobaynida olingan tug`ilish,
kasallanish, o`lim, shikastlanishlar soni misol bo`ladi . Interval qatorda
olingan davr (yil, oy, hafta, kun) hodisani o`zgaruvchanligiga bog`liq,
hodisa qancha sekin o`zgarsa, davr shunchalik katta olinadi.
Dinamik qatorlarni tahlil qilish uchun quyidagi ko`rsatgichlardan
foydalanilanadi.
1. Mutloq o`sish (kamayish); 2) O`sish sur`ati (kamayish); 3)
Yiriklashish sur`ati (kamayish); 4) Bir foiz o`sishning mutloq miqdori;
5) Yaqqollik ko`rsatkichi.
Misol: «N» shahridagi zotiljam kasalligi bilan og`rigan bemorlarni
muqim shifoxonalarda o`rtacha davolanish muddatlari (kunlarda) jadval
4.9.