• Ichakda aminokislotalarning so‘rilishi
  • Biokimyo pmd




    Download 4,12 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet154/273
    Sana21.05.2024
    Hajmi4,12 Mb.
    #249242
    1   ...   150   151   152   153   154   155   156   157   ...   273
    Bog'liq
    Sobirova-R.A-biokimyo

    Pankriatit
    otning (va u bilan infeksiyaning) pankriatik yolga o‘tishi
    natijasida rivojlanadigan kasallikdir. Natijada me’da osti bezining
    proteolitik fermentlari tripsin, ximotripsin, karboksipeptidaza A va B,
    elastaza va kollagenaza ushbu kasallikda faol holda ajralib chiqib, me’da
    osti bezi to‘qimalarini parchalashi mumkin. Shunga ko‘ra to‘qimalarni
    oz-ozini parchalanishini oldini olish va davolash maqsadida trasilol,
    kontrikaldan foydalanadi. Trasilol polipeptid tabiatga ega bo‘lgan
    modda bo‘lib, yuqorida qayd etilgan fermentlarning ingibitorlaridir
    (qora molning quloq oldi bezlaridan olinadi). Otkir pankreatit,
    pankreonekroz va surunkali pankreatitni davolashda ishlatiladi.
    Ichakda aminokislotalarning so‘rilishi
    Oqsil gidrolizining mahsulotlari oshqozon-ichak yolidan asosan
    erkin aminokislotalar korinishida soriladi. Aminokislotalar so‘rilishi
    maxsus transport tizimlari ishtirokida kechadi. Bu jarayon faol transport
    bo‘lib Na
    +
    gradiyenti bo‘lishini talab qiladi va Na,K-ATF-aza ishtirokida
    bo‘ladi. Aminokislotalarni tashish uchun taxminan 5 spetsifik
    transporterlar mavjud:
    - neytral alifatik aminokislotalar uchun;
    - siklik aminokislotalar uchun;
    - asosiy aminikislotalar uchun;
    - kislotali aminokislotalar uchun;
    prolin uchun.
    Bunda aminokislota Na
    +
    bilan birikkan holda ichak epiteliysi
    membranasidan o‘tadi (simport usuli), Na
    +
    esa hujayradan ATF-aza
    yordamida chiqarilib yuboriladi. Aminokislotalarni ikkinchi tashish
    usuli
    γ
    -glutamiltransferaza fermenti ishtirokida kechadi. Glutation uning
    kofermenti hisoblanadi. Birinchi bosqichda glutationning 
    γ
    -glutamil
    qoldig‘i tashilayotgan aminokislotaga birikadi, hosil bo‘lgan dipeptid
    esa hujayra ichiga o‘tadi. Ikkinchi bosqichda dipeptiddan erkin
    aminokislotani ajralishi kuzatiladi, glutation esa resintezlanadi.
    Ichakda juda oz miqdorda dipeptidlar va gidrolizmanmagan
    oqsillarni pinositoz yoli bilan so‘rilishi kuzatiladi va hujayra lizosomalari
    ta’sirida gidrolizlanadi. Chaqaloqlarda proteolitik fermentlar faolligining
    sustligi va ichak shilliq qavatining o‘tkazuvchanligining yuqoriligi natriv
    oqsillarni so‘rilishi va shuning natijasida organizmning sezuvchanligini
    oshishi kuzatiladi. Bu esa ovqat allergiyasini kelib chiqishiga sabab
    bo‘ladi.


    265

    Download 4,12 Mb.
    1   ...   150   151   152   153   154   155   156   157   ...   273




    Download 4,12 Mb.
    Pdf ko'rish