Hamkorlikda o‘qitish texnologiyasida o‘quvchilarni hamkorlikda o‘qitishni

mavzudan ko‘zda tutilgan bilim, ko‘nikma va malakalami o‘zlashtirishiga e’tiborni 
qaratadi.Kichik guruhlarda hamkorlikda o‘qitish (R. Slavin, 1986). 
Bu yondashuvda kichik guruhlar 4 ta o‘quvchidan tashkil topadi. O‘qituvchi 
avval 
mavzuni 
tushuntiradi, 
so‘ngra 
o‘quvchilarning mustaqil ishlari 
tashkil etiladi. 
O‘quvchilarga berilgan o‘quv topshiriqlari 4 qismga ajratilib, har 
bir o‘quvchi topshiriqning ma’lum qismini bajaradi. Topshiriq yakunida 
har bir o‘quvchi o‘zi bajargan qism yuzasidan fikr yuritib, o‘rtoqlarini 
o‘qitadi, so‘ngra guruh a’zolari tomonidan topshiriq yuzasidan umumiy 
xulosa chiqariladi. O‘qituvchi har bir kichik guruh axborotini tinglaydi 
va 
test 
topshiriqlari 
yordamida 
bilimlarni 
nazorat 
qilib 
baholaydi. 
O‘quvchilarning kichik guruhlardagi o‘quv faoliyati o‘yin (musobaqa) shaklida, 
individual tarzda ham tashkil etilishi mumkin. 
Hamkorlikda o‘qitishning zigzag yoki arra metodi.(E. Aronson, 1978). 
Pedagogik 
amaliyotda 
bu 
metod 
qisqacha 
«arra» 
metodi 
deb 
nomlanadi. Mazkur metodda kichik guruhlar 6-8 ta o‘quvchidan tashkil topadi. Dars 
davomida o‘rganiladigan mavzu mantiqan tugallangan qism (blok yoki modul)laiga 
ajratiladi. Har bir qism yuzasidan o‘quvchilar bajarishi lozim bo‘lgan o‘quv 
topshiriqlar tuziladi. Har bir o‘quvchilar guruhi mazkur topshiriqlaming bittasini 
bajaradi va shu qism bo‘yicha«mutaxassis»ga aylanadi. So‘ngra guruhlar qayta 
tashkil etiladi. Bu guruhlarda har bir qism (blok yoki modul) «mutaxassisi» bo‘lishi 
shart,mazkur «mutaxassis»lar o‘zlari egallagan bilimlarni xuddi «arra» tishlari 
ketma-ket 
kelganidek, 
navbat 
bilan 
o‘rtoqlariga 
bayon 
qiladi. 
Mazkur 
guruhlarda 
o‘quv 
materiali 
mantiqiy 
ketma-ketlikda 
qayta 
ishlab chiqiladi.Shuni qayd etish kerakki, ushbu darsda o‘quvchilar ikki marta 
guruhlarga ajratiladi. 
Hamkorlikda 
o‘qitishning 
«Birgalikda 
o‘qiymiz» 
metodi 
1987-yili 
Minnesota universiteti professorlari J. Jonson, R. Jonsonlar tomonidan ishlab 
chiqilgan. 
Sinf 
o‘quvchilari 3-5 boladan iborat kichik guruhlarga 
ajratiladi. Har bir guruh darsda bajarilishi lozim bo‘lgan topshiriqning ma’lum 
qismini bajaradi.Guruhlar topshiriqlarni to‘liq bajarishi natijasida o‘quv 
materialining yaxlit o‘zlashtirilishiga erishiladi. Mazkur metodning asosiy 
tamoyillari 
— 
komandani 
taqdirlash, 
o‘quvchilarga 
individual 
yondashish,muvaffaqiyatlarga erishish uchun bir xil imkoniyatlarni vujudga 
keltirish sanaladi. 
Kichik 
guruhlarda 
ijodiy 
izlanishni 
tashkil 
etish 
metodi. 
Bu 
metod 
1976-yili 
Tel-Aviv 
universiteti 
professori 
Sh. 
Sharan 
tomonidan 
ishlab 
chiqilgan. 
Bu metodda ko‘proq o‘quvchilarning mustaqil va ijodiy ishiga e’tibor 
qaratiladi. 
O‘quvchilar alohida individual yoki 6 
o‘quvchidan iborat kichik 
guruhlarda 
ijodiy 
izlanish 
olib 
boradilar. 
Ijodiy 
izlanish 
kichik 
guruhlarda 
tashkil 
etilganda 
darsda 
o‘rganish 
lozim 
bo‘lgan 
o‘quv 
materiali 
kichik 
qismlarga 
ajratiladi. 

Keyin 
bu 
qismlar 
yuzasidan 
topshiriqlar 
har 
bir 
o‘quvchiga 
taqsimlanadi. Shunday qilib, har bir o‘quvchi umumiy topshiriqning 
bajarilishiga o‘z hissasini qo‘shadi. Kichik guruhlarda topshiriq yuzasidan munozara 
o‘tkaziladi. Guruh a’zolari birgalikda ma’ruza tayyorlaydi va sinf o‘quvchilari 
o‘rtasida 
o‘z 
ijodiy 
izlanish 
natijasini 
e’lon 
qiladi. 
Kichik guruhlar o‘rtasida o‘tkazilgan o‘quv bahsi, munozara o‘quvchilar 
jamoasining hamkorlikda bajargan mustaqil faoliyatning natijasi, yakuni sanaladi. 

Download 1,01 Mb.