• Nazorat savollari
  • Tut (M orus abba) po‘stolg‘ini tekshirish




    Download 3,97 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet20/118
    Sana23.11.2023
    Hajmi3,97 Mb.
    #104324
    1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   118
    Bog'liq
    Botanikadan amaliy mashg\'ulotlar. Mo\'minov M

    Tut (M orus abba) po‘stolg‘ini tekshirish
    A sbob va m ateriallar: bir yoki ikki yillik tut novdasi, tayyorlan­
    gan preparatlar, mikroskop, lezviya, suv, suvdan III eritmasi.
    Ishlash tartibi.
    Keksa tut daraxti p o ‘stlo g ‘idan ozgina k o ‘chirib 
    olinib probirkadagi glitserin aralash spirtga bir necha kun solib 
    q o ‘yiladi yoki bir necha daqiqa qaynatiladi, natijada p o ‘stloq yum- 
    shaydi. S o‘ngra usti lansetda tekislanadi va undan bir necha yupqa 
    kesm alar tayyorlanadi; bu kesm alardan bittasi buyum oynasidagi 
    glitserin tom chisiga joylanadi va usti qoplagich oyna bilan yopila- 
    di, shundan keyin uni m ikroskopning kichik obyektivida k o ‘riladi. 
    Bunda sariq tusdagi p o ‘stloq ketm a-ket joylashgan p o 'k ak hujay- 
    ralar yaqqol k o ‘rinadi. P o‘kak kavatining bukilgan jo ylarid a tosh­
    sim on hujayralar atrofida b a ’zan rom b shaklida oddiy kristallar 
    k o ‘rinadi. P o‘stloqning k o ‘ndalang kesm asida o ‘zaro tutashgan 
    p o ‘kak ham turadi. P o ‘stloqning yosh qism larida periderm aning 
    barcha b o ‘laklari, y a ’ni p o ‘kakdan tashqari, fellogen va felloder­
    ma to ‘qim alari ham yaqqol ko ‘rinadi. P o ‘kakning tashqi qavati bir 
    nechta m ayda hujayralardan iborat b o ‘lib, bu ham asta-sekin qurib, 
    o ‘lib ketadi. P o ‘kak to ‘qim aning ayrim hujayralari uzilib ketib, yas- 
    m iqcha hosil qiladi, shu yasm iqcha orqali havo alm ashinib turadi.
    Nazorat savollari:
    1. Periderm a nim a va u qanday hosil b o 'la d i ?
    2. Q uruq p o ‘stloq qanday h osil b o ‘ladi?
    3. Y asm iqcha deb nim aga aytiladi va uning aham iyatini ayting?


    M exanik to ‘qim alar o ‘sim- 
    likka m ustahkam lik beradi. U 
    uch xil k o ‘rinishda b o ‘ladi: kol­
    lenxima, sklerinxim a, sklereid- 
    tashsim on hujayralar. K ollenxi­
    ma to ‘qimasi tirik parenxim a 
    hujayralaridan 
    iborat b o ‘lib, 
    unda 
    sitoplazm a, 
    yadro va 
    xlorafill 
    donachilari 
    b o ‘ladi.
    H ujayra 
    p o ‘sti 
    sellulozadan 
    tashkil 
    topgan. 
    K ollenxim a 
    uchun hujayra p o ‘stining qa- 
    linlashuvi xarkterli xususiyat- 
    dir (bu qalinlashm a b a ’zan hu­
    jay ra burchaklarida yaxshi k o ‘rinadi, u burchakli kollenxim a deyi­
    ladi). O shqovoqning poyasida bunday hujayralar p o ‘sti k o ‘pincha 
    bir tekisda qalinlashib, plastinkali kollenxim ani hosil qiladi. Bu 
    k o ‘pincha labguldoshlar va soyabonguldoshlar oilalariga m ansub 
    b o ‘lgan o ‘sim liklarda uchraydi. K ollenxim a to ‘qim asi ikki pallali 
    o ‘sim liklarning yosh poyalari va barg tom irida b o ia d i (14- rasm).

    Download 3,97 Mb.
    1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   118




    Download 3,97 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Tut (M orus abba) po‘stolg‘ini tekshirish

    Download 3,97 Mb.
    Pdf ko'rish