Yuksak o ‘sim liklarda epiderm a o ‘m ini
ikkilam chi qoplagich
to ‘qim a - periderm a egallaydi. Periderm a uch xil to ‘qim a : p o ‘kak,
po ‘kak kam biysi (fellogen) va felloderm adan iborat. Felloderm a
tirik parenxim a hujayralardan iborat bo ‘lib, hujayra p o ‘sti sellulo-
zasidir. P o‘kak bir qancha o i i k hujayralardan tashkil topgan b o ‘lib,
o ‘zidan suv va havoni o ‘tkazm aydi. Fellogen yoki p o ‘kak
kam biy
hujayrasi ichida sitoplazm a va yassi shaklli hujayralardan iborat
yupqa p o ‘stli ch o ‘ziq yadrosi b o ia d i. P o‘kak kam biy hujayralar
tangental to 'siq bilan b o ‘linib, tashqi tom ondan p o ‘kak to ‘qim ani,
ichki tom ondan esa felloderm a to ‘qim asini hosil qiladi. Periderm a
b a ’zi o ‘sim likda fellogen epiderm aning o ‘zida
yoki subepiderm al
qavat hujayrasidan paydo boMadi (12 - 13- rasm).
P o‘stloq daraxtlam ing k o ‘pida ular m a ’lum ishga kirgun-
cha periderm a saqlanib qoladi, keyinchalik o ‘ lib ketadi.
Buning
o ‘m ini p o ‘stloqning boshqacha qoplagich to ‘qimasi egallaydi.
Bunga sabab shuki, fellogen (p o‘kak kam biysi) qavatning ustki
qismi qurib, p o ‘stloqning chuqurroq qism ida yangidan perider
m a to ‘qim asini hosil qiladigan yangi fellogen to ‘qim asi paydo
13- rasm.
Maijon daraxti novdasidagi
yasmiqchalar:
1
- epidermis; 2 - po'kak; 3 - fellogen; 4 - felloderma; 5 -
yasimqchani hosil qiluvchi to'qima.
12- rasm.
Qoraqat poyasi
peridemasining ko'ndalang kesimi:
1 - tukchalar; 2 - epidermis; 3 -
birlapmchi po‘stloq; 4 - periderma;
5 - po'kak; 6 - fellogen; 7 -
felloderma; 8 - lub.
b o ‘ladi. Fellogen qavatining qayta-qayta paydo b o ‘lishi
natijasida
p o ‘stloq to ‘qim alari qurib, k o ‘chm a qobiq hosil qiladi. D araxt to-
lasi y o ‘g ‘onlashayotganda, qobiq tortilib yoriladi va bular orqali
havo alm ashinuvi yuz berib turadi.
Sr-»
