• 15- mashgulot. Sklereid - toshsim on hujayralar
  • Asbob va materiallar hamda reaktivlar
    		•

    Asbob va materiallar hamda reaktivlar




    Download 3,97 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet22/118
    Sana23.11.2023
    Hajmi3,97 Mb.
    #104324
    1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   118
    Bog'liq
    Botanikadan amaliy mashg\'ulotlar. Mo\'minov M

    Asbob va materiallar hamda reaktivlar:
    m ikroskop, j o ‘xori 
    poyasi, lezviya, buyum va qoplagich oynalar, pipetka, cho‘tkacha, 
    suv, floroglutsin, safranin, xlor - sink - yod eritmasi.
    Ishlash tartibi.
    M akkajo‘xori poyasining b o ‘g ‘im oralig‘idagi 
    sirtiga yaqin joylarini olib bir nechta yupqa kesm alar tayyorlanadi. 
    S o‘ngra tayyorlangan kesm a m ikroskopda tekshiriladi. Kesm aning 
    sirt tom onida epiderma, bundan ichkariroqda dastlabki p o ‘stloq hu­
    jay ralar ham da birm uncha zich joylashgan sklerenxim a tolalarini 
    k o ‘rish mum kin. Bu tolalar k o ‘p qirrali yoki dum aloq shaklli, qalin 
    p o ‘stli y o g ‘ochlangan hujayralardan iborat.
    M exanik to ‘qim a halqasining tagida k o ‘p hujayrali,yupqa p o ‘stli 
    parenxim a joylashadi. Parenxim a hujayralari orasida m ayda peri- 
    ferik (chetki) o ‘tkazuvchi b o g ‘lam lar joylashgan. Bu ham skleren­
    xim a bilan o ‘ralgan boMadi.
    Sklerenxim a hujayra p o ‘sti xlor - sink - yodda q o ‘n g ‘ir tusga, 
    safranin ta ’sirida esa qizil tusga kiradi.
    15- mashg'ulot.
    Sklereid - toshsim on hujayralar
    Bu hujayralar har xil shakldagi juda 
    qalin p o ‘stli parenxim a hujayralardir.
    Sklereid - toshsim on hujayralam ing 
    p o ‘sti tarkibida qum tuproq b o ‘lib, o ‘zaro 
    zich birikkan. Bular o ‘sim likning turli or- 
    ganlarida: o ‘sim lik poyasi va bargida, nok 
    va behi m evasining etida, shaftoli, o ‘rik 
    danagida, bodom , y o n g ‘oq p o ‘ch o g ‘ida 
    uchraydi (18- rasm).
    18- rasm.
    Nok mevasi 
    hujayrasidagi tosh hujayralar: 
    A - kichik holdagi ko'rinishi;
    В - katta holatdagi ko'rinishi.

    Asbob va materiallar hamda reaktivlar:
    m ikroskop, suv, lanset, 
    pinset, buyum oynasi, qoplagich oynalar, m ayda asboblar, fiksir- 
    langan nok m evasi, floroglutsin, xlorid kislota.
    Ish tartibi.
    N ok m evasining yum shoq etida qattiq, sarg‘ish rang- 
    li dum aloq donachalar boMadi, ana shu tuzilm alar bir necha qattiq 
    holga kelgan toshsim on hujayralardir.
    Tekshirish uchun nok m evasi etidan lansetda ozgina olinib, bu­
    yum oynasidagi suv tom chisiga q o ‘yiladi va obyekt asta qoplagich 
    oyna bilan yopilgach, m ikroskop stolchasiga q o ‘yilib, undagi tosh­
    simon hujayralar topib olinadi. Bu hujayralar yaxshiroq k o ‘rinishi 
    uchun buyum oynasidagi toshsim on hujayralar salgina bosib ezila- 
    di. Bunga floroglutsin bilan xlorid kislota tom izilsa, toshsim on 
    hujayralar biroz vaqt o ‘tgach qizil tusga kiradi, nok m evasining 
    eti esa rangsizligicha qoladi. Bu hoi toshsim on hujayralar p o ‘sti 
    yo g ‘ochlanganligini k o ‘rsatadi. Sklereid (toshsim on) hujayralar- 
    ning rasmi daftarga chizilib, nomi yoziladi.

    Download 3,97 Mb.
    1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   118




    Download 3,97 Mb.
    Pdf ko'rish