Цьу \ / М. M o‘minov, A. Mamadaliyev, A. To‘xtaboyev botanikadan amaliy mashg‘ulotlar




Download 3,97 Mb.
Pdf ko'rish
bet62/118
Sana23.11.2023
Hajmi3,97 Mb.
#104324
1   ...   58   59   60   61   62   63   64   65   ...   118
Bog'liq
Botanikadan amaliy mashg\'ulotlar. Mo\'minov M

43- mashg'ulot.
Spirogira tuzilishini o ‘rganish
Asbob va materiallar:
spirogira suvo‘ti, tayyor preparat, m ik­
roskop, ch o ‘ntak lupasi, buyum oynalari, qoplagich oynalar, labo- 
ratoriya asboblari.
Ishlash tartibi.
Spirogira iplaridan bir nechtasini buyum oyna- 
sidagi suv tom chisi ustiga qo ‘yilib, yopqich oyna bilan qoplanadi. 
Keyin m ikroskopning katta qilib k o ‘rsatadigan obyektivida tek­
shiriladi. N atijada spirogira suvo‘ti uzun hujayradan tashkil top­
gan uzun ipdan iboratligi, bu hujayrada bitta yoki bir nechta spiral 
shakldagi yashil xrom atofor yaqqol k o ‘rinib turadi (xromatofordagi 
pirenoidlar yaltiroq donalar shaklida b o ‘ladi). Pirenoidlar mayda 
kraxm al donachalari bilan o ‘rab olingan. X rom atofor spirogira 
turiga qarab birdan o ‘n ikkitagacha b o ‘ladi. H ujayra markazidagi 
sitoplazm a ichida yadrochali yadro joylashadi.
H ujayralar qism lari yaxshi k o ‘nishi uchun preparat yodga 
b o ‘yaladi, natijada yadro va undagi yadrochalar sarg'ish tusga, 
pirenoid esa m oviy yoki qora tusga kiradi. Spirogiraning bitta ipi 
rasmi daftarga chizilib, hujayra qism lari yozib olinadi. Tayyor pre- 
paratda konyugatsiya hodisasi kuzatiladi. Bu jarayon rasm daftarga



2
60- rasm.
Spirogira:
1) su v o ‘tining bir qism i; 2) konyugatsiya jarayoni
chizib olinadi. Rasm da otalik va onalik iplari, q o ‘shuvchi y o ‘lak -
kanal va zigota nomlari yozib q o ‘yiladi.
Shuni e ’tiborga olish kerakki, spirogira o ‘sadigan jo y d a u bilan 
birga zignem a (Zygnem a ) va m ujatsiya (M ugacia ) ham uchraydi. 
Zignem aning silindrik hujayrasi o ‘rtasida yulduzsim on ikkita pi- 
renodli xrorrtatofori b o ‘ladi, hujayra m arkazida sitoplazm a bilan 
o ‘ralgan yadro va yadrocha joylashadi.
M ujatsiya sarg‘ish-yashil rangda b o ‘lib, uning hujayrasida bitta 
plastinkasim on va bir nechta pirenoidli xrom atofori b o ‘ladi, hu- 
jayraning uzunasiga joylashgan yagona yadrosi hujayra m arkazida 
joylashgan.

Download 3,97 Mb.
1   ...   58   59   60   61   62   63   64   65   ...   118




Download 3,97 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



Цьу \ / М. M o‘minov, A. Mamadaliyev, A. To‘xtaboyev botanikadan amaliy mashg‘ulotlar

Download 3,97 Mb.
Pdf ko'rish