Diatom suvo‘tlar bir hujayrali yoki koloniyali organizmlardir.
U lar oqar suvlarda, k o ‘lmak, chuchuk va sh o ‘r suvlarda, k o ‘l va den-
gizlarda, hatto'tuproqda ham keng tarqalgan.
U larning tuzilishidagi
xarakterli xususiyatlardan biri p o ‘stining ikki qavatli b o ‘lishidir.
Tashqi qavati gil va ichki qavati pektinlidir. Tanasining tashqi qavati
ikki palladan iborat b o ‘lib, tashqi epiteka,
ichki gipoteka qavatlari
qutining qopqog‘iga o ‘xshab qoplab turadi. X rom atoforlarida karo-
tin, xlorofill, fukoksantin pigm entlari bor. Q o ‘shim cha
diatom ida
sariq rang beruvchi pigm entlarning boMishi xarakterlidir. Diatom
suvo‘tlari, asosan, vegetativ y o ‘l bilan k o ‘payadi.
Bunda yangidan
paydo b o ‘lgan har bir hujayra o ‘sha b o ‘lingan diatom ning bittadan
pallasi o ‘tadi, ikkinchi (kichik) pallani bu hujayraning o ‘zi
hosil
qiladi.
Bir necha naslgacha suvo‘t shu xilda b o ‘linish natijasida
ko ‘payadi, am m o o ‘zi maydalashadi. Yangidan hosil b o ‘lgan hu
jay ra ju d a m ayda b o ‘lib qolgach, ikkita suvo‘t -o ‘zaro
yaqinlasha-
di, pallasini tashlab, hujayra ichidagi m oddalar q o ‘shilib ketadi.
Q o ‘shilgan protoplastlar tez o ‘sish xususiyatiga ega, shuning uchun
auksospora (o ‘sish sporasi) deb yuritiladi. A uksospora tez o ‘sib,
dastlabki ona organizm
kattaligiga yetib oladi, so ‘ngra o ‘sishdan
to ‘xtab, palla hosil qiladi, shundan keyin yana b o ‘linish y o ‘li bilan
ko‘paya boshlaydi.
40- mashg'ulot.
Pinnulariyaning tuzilishini o‘rganish
Asbob va materiallar:
suv havzasidan
olingan pinnulyariya,
fiksatsiyalangan suvo‘t, m ikroskop,
buyum oynalari, qoplagich
oynalari, laboratoriya asboblari.
