3
CHIRCHIQ DAVLAT PEDAGOGIKA UNIVERSITETI HUZURIDAGI
ILMIY DARAJALAR BERUVCHI
DSc.03/30.04.2021.Ped.82.03 RAQAMLI ILMIY KENGASH
TOSHKENT KIMYO-TEXNOLOGIYA INSTITUTI SHAHRISABZ
FILIALI
HAMRAYEV JAVLONBEK HOSHIM O’G’LI
TELEKOMMUNIKATSIYA TEXNOLOGIYALARI VOSITASIDA
TALABALARGA INFORMATIKA O’QITISH METODIKASI
(“Texnologik ta’lim” bakalavriat ta’lim yo’nalishi misolida)
13.00.02 – Ta’lim va tarbiya nazariyasi va metodikasi (informatika)
Pedagogika fanlari bo’yicha falsafa doktori (PhD) dissertatsiyasi
AVTOREFERATI
Chirchiq – 2023
5
KIRISH (falsafa doktori (PhD) dissertatsiyasi annotatsiyasi)
Dissertatsiya mavzusining dolzarbligi va zarurati. Jahondagi oliy ta’lim
muassasalarida
bo’lajak
o’qituvchilarni
kasbiy
kompetensiyalarini
rivojlantirishning telekommunikatsiya texnologiyalari ta’lim jarayoniga tadbiq
etilmoqda. Xalqaro tashkilotlar hamda AQSh, Yaponiya, Rossiya, Xitoy, Malayziya,
Sengapur xalqaro tashkilot va davlatlar tomonidan qabul qilingan 2030 yillargacha
yangi ta’lim konsepsiyasida “Ta’lim-taraqqiyotning asosiy harakatlantiruvchi kuchi
va barqaror rivojlanish maqsadlarga yetkazuvchi muhim faoliyat”, deb e’tirof
qilingan. Bu borada informatikadan ta’lim jarayonida telekommunikatsiya
texnologiyalaridan foydalanib (Microsoft Visual J++, Web service) kasbiy
kompetentlikni rivojlantirish bo’yicha loyihalar amaliyotga tatbiq etilmoqda.
Dunyo hamjamiyatida yetuk mutaxassislar tayyorlash hamda axborot-
kommunikasiya texnologiyalarining rivojlanish indeksi (ICT Development Index)ni
oshirish, ta’lim sifat darajasini yangi bosqichga ko’tarish, bo’lajak o’qituvchilarni
kasbiy kompetensiyalarini rivojlantirish, telekommunikatsiya
texnologiyalari
vositasida informatikadan o’quv natijalarini shakllantirish mexanizmini
takomillashtirish, ta’limda telekommunikatsiya texnologiyalarini tadbiq qilish
bo’yicha ilmiy tadqiqot ishlari olib borilmoqda. Shu bilan birga bo’lajak
o’qituvchilarning
motivasion-qadriyatli, tashkiliy-mazmuniy, kognitiv-operasion,
shaxsiy-refleksiv kasbiy kompetensiyalarini
rivojlantirishning tarkibiy, tuzilmaviy
modulini takomillashtirish, zamonaviy dasturiy vositalarni ta’lim
jarayoniga keng
tatbiq etish, talabalarning individual xususiyatlarini hisobga olgan holda har bir
talabaga alohida moslasha oladigan telekommunikatsiya texnologiyalaridan
foydalanib informatika o’qitishga alohida ahamiyat berilmoqda.
Mamlakatimizda so’nggi yillarda bo’lajak texnologik ta’lim o’qituvchilarini
tayyorlash ularning kasbiy
kompetentligini rivojlantirish, informatika o’qitishda
telekommunikatsiya texnologiyalaridan foydalanish metodikasini takomillashtirish,
talabalar ishtirokida pedagogik dasturiy mahsulotlar ishlab chiqishning me’yoriy
asoslari va moddiy texnika bazasi yaratildi. 2022-2026-yillarga mo’ljallangan
O’zbekiston Respublikasi Prezidentining PF-60-son Farmoniga asosan “2026 yilga
qadar 10 ta salohiyatli oliy ta’lim muassasasini QS va TNE xalqoro reytinga kirishga
maqsadli tayyorlash, 2026-yilgacha nodavlat oliy ta’lim muassasalari sonini kamida
50 taga yetkazish”
1
ustuvor vazifa sifatida belgilangan. Bu borada dasturiy injiniring
mutaxassisligiga xos sifatlarni va kasbiy kompetensiyalar komponentlarini
rivojlanganlik darajalarini baholash metodikasini ishlab chiqish ularning kasbiy
kompetensiyalarini rivojlantirishda imkoniyatlari kengayadi.
O’zbekiston Respublikasi Prezidentining 2022 yil 29 yanvardagi 2022-2026
yillarda “O‘zbekiston Respublikasini rivojlantirishning yettita ustuvor yo‘nalishi
bo‘yicha Taraqqiyot strategiyasi” to’grisidagi PF-60-son Farmoni, 2017 yil 7
fevraldagi PF-4947-son “O’zbekiston Respublikasini yanada rivojlantirish bo’yicha
Harakatlar strategiyasi to’g’risida”, 2017-yil 20-apreldagi PQ-2909-son “Oliy ta’lim
1
Ўзбекистон Республикаси Президентининг 28.01.2022 йилдаги ПФ-60-сонли Фармони.
http://lex.uz/uz/docs/5841063
6
tizimini yanada rivojlantirish chora-tadbirlari to’g’risida”, 2018 yil 19
fevraldagi
PF-5349-son “Axborot texnologiyalari va kommunikasiyalari sohasini yanada
takomillashtirish chora-tadbirlari to’g’risida” farmonlari, 2018 yil 5 iyundagi PQ-
3775-son “Oliy ta’lim muassasalarida ta’lim sifatini
oshirish va ularning
mamlakatda amalga oshirilayotgan keng qamrovli islohotlarda faol ishtirokini
ta’minlash bo’yicha qo’shimcha chora-tadbirlar to’g’risidagi” qarorlari hamda
mazkur faoliyatiga oid boshqa me’yoriy-huquqiy hujjatlarda belgilangan vazifalarni
amalga oshirishda ushbu Dissertatsiya ishi muayyan darajada xizmat qiladi.
