|
Do’stov Shuhratning daftaridan qisqacha ko’chirma
|
| bet | 29/54 | | Sana | 23.01.2024 | | Hajmi | 2,27 Mb. | | #143558 |
Bog'liq Mexanika23§. Deformatsiya.
Deformatsiya deb, tashqi kuchlar ta’sirida jismning shaklini yoki o’lchamlarini o’zgarishiga aytiladi.
Deformatsiya 2 hil bo’ladi: 1) elastik, 2) plastik.
Elastik deformatsiya deb, kuch ta’siri to’htaganidan so’ng jism o’z shaklini o’lchamlarini qayta tiklashga aytiladi.
P lastik deformatsiya deb, kuch ta’siri to’htaganidan so’ng jism o’z shaklini o’lchamlarini qayta tiklamasligiga aytiladi.
Deformatsiya 5 turga bo’linadi: a) Cho’zilish; b) Siqilish; c)Siljish; d) Egilish; e) Buralish
Bosim — bu fizik kattalik bo’lib, sirtga tik ta’sir etuvchi kuchning shu kuch ta’sir etayotgan sirt yuzasiga nisbatiga teng.
Bosim deb, sirtning birlik yuzasiga perpendikulyar ravishda ta’sir qiluvchi kuchga miqdor jihatdan teng bo’lgan, fizikaviy kattalikka aytiladi.
bosim formulasi. F – kuch, [F]=N. S – yuza, [S]=m2. p – bosim, [p]=Pa yoki.
- mehanikaviy kuchlanish. (σ - mehanikaviy kuchlanish [σ]=Pa).
Agar jism prizma yoki silindr bo`lsa, u holda og`irlik kuchi ta’sirida oladigan mexanikaviy kuchlanishni quyidagi formula yordamida xisoblanadi: bu yerda h balandlik yoki uzunlik bo`lib ishlatiladi. (masalan trosning uzunligi).
— absolyut (mutloq) uzayish. — nisbiy uzayish.
x=Δl — absolyut uzayish, (deformatsiya) [Δl]=[x]=m.
l — keyingi uzunlik [l]=m.
l0 — boshlang’ich uzunligi [l0]=m.
— nisbiy uzayish.
|
|
— mehanik kuchlanish (ba’zan Guk qonuni deb ham ataladi).
|
| |
