|
§. Qiya tekislikda ishqalanish
|
| bet | 27/54 | | Sana | 23.01.2024 | | Hajmi | 2,27 Mb. | | #143558 |
Bog'liq Mexanika21§. Qiya tekislikda ishqalanish.
Qiya tekislik qiyaligi deganda shu tekislikning qiyalik burchagining sinusi nazarga olinadi, ya’ni sinα.
— qiya tekislikda tinch turgan jismning ishqalanish kuchi, (og’irlik kuchining proektsiyasi), (ogqirlik kuchining pastga sirpantiruvchi tashkil etuvchisi).
Qiya tekislikda harakatsiz yotgan jism tekislikka tik ravishda bosilsa, jism va tekislik orasidagi ishqalanish kuchi o’zgarmaydi.
— qiya tekislikda normal bosim kuchi.
— qiya tekislikda jismning harakat qilgandagi ishqalanish kuchi.
— qiya tekislikda tushayotgan jismning tezlanishi.
— qiya tekislikda jismni ushlab turish uchun kerak bo’ladigan kuch.
— qiya tekislikda jismni tekis ko’tarish uchun kerak bo’ladigan kuch.
— qiya tekislikda jismni tezlanish bilan ko’tarish uchun kerak bo’ladigan kuch.
Qiya tekislikdan o’zgarmas kuch ta’sirida yuqoriga ko’tarilayotganjismning tezlanishi qiyalik burchagi kamayishi bilan ortadi.
μ>tgα bo’lsa, qiya tekislikda tinch turgan jism tinch turaveradi, harakatlanayotgan jism esa tekis sekinlanuvchan harakat qilib to’htaydi.
μ=tgα bo’lsa, jism qiya tekislikda tinch turgan bo’lsa jism tinch turaveradi, harakatlanayotgan bo’lsa, tezligini o’zgartirmasdan harakatni davom ettiradi.
μ bo’lsa, jism tezlanuvchan harakat qilib, pastga tushadi.
??? 1)Qiya tekislik qiyaligi deganda nimani tushunasiz? 2)Qiya tekislikkdagi normal bosim kuchi nimaga teng? 3)Qiya tekislikda tinch turgan jismning ishqalanish kuchi qanday hisoblanadi? 4)Qiya tekislikda harakatlanayotgan jismning ishqalanish kuchi qanday hisoblanadi? 5)Qiya tekislikda jismni ushlab turish uchun kerak bo’ladigan kuch nimaga teng? 6)Qiya tekislikning qiyalik burchagi uning FIK iga qanday bog’liq?
Takrorlash uchun masalalar.
Qiya tekislikda m massali jism yotibdi. Ishqalanish koeffisenti μ bo’lsa, jismga ta’sir etuvchi ishqalanish kuchining ifodasi qanday? A) μmg B) mgsinα C) μmgcosα D) μmgsinα
Gorizont bilan α burchak tashkil qiluvchi qiya tekislikdagi jism og`irlik kuchining jismni pastga tomon sirpantiruvchi tashkil etuvchisi qanday ifodalanadi ?
μmg B) mgsinα C) μmgcosα D) μmgsinα
Jism qiya tekislikda sirpanib tushmoqda. Ishqalanish koeffitsenti μ ning qaysi qiymatida jism tekis harakat qiladi: 1) μ>tgα; 2) μ
|
| |
