3
So‘zboshi
Din azaldan kishilarni hamisha yaxshilikka, ezgu ishlarga chorlagan.
Markaziy Osiyo xalqlari e’tiqod qilib kelgan islom
dini ham yuksak insoniy
fazilatlarning shakllanishiga xizmat qilgan. Din insoniyatning ruhiy dunyosi
bilan chambarchas bog‘liq, ijtimoiy hayotda doimo u bilan birga bo‘lib kelgan.
Dinni o‘rganish — bu inson ma’naviy dunyosini o‘rganishdir. Diniy man-
balar insoniyat tarixida sodir bo‘lgan ibratli voqealarni o‘zida
mujassam qil-
gan, ular kishilarni axloqiy tarbiyalashda muhim o‘rin tutadi. Bu esa insonning
hayot so‘qmoqlarida adashmasligi, yaxshi-yomon, oq-u qorani anglab yetishi
hamda o‘z umrini oqilona tashkil etishi uchun asosiy vosita bo‘lib xizmat qila-
di. Natijada insonning turmush tarzi yuksalib, jamiyatda taraqqiy etadi.
Dinga e’tiqod qilish va vijdon erkinligi masalasi O‘zbekiston Respublikasi-
ning Konstitutsiyasida o‘z aksini topgan. U xalqaro huquqiy-me’yoriy talablar-
ga to‘liq javob beradi. Har qanday dinga e’tiqod qiluvchi va
hech qanday dinga
e’tiqod qilmaydigan kishilar uchun bir xildagi shartlar qo‘yilishini ta’minlov-
chi O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining 31-moddasida, jumladan,
shunday deyiladi:
«Hamma uchun vijdon erkinligi kafolatlanadi. Har bir inson xohlagan
dinga e’tiqod qilish yoki hech qaysi dinga e’tiqod qilmaslik huquqiga ega.
Diniy qarashlarni majburan singdirishga yo‘l qo‘yilmaydi».
O‘zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasida vijdon erkinligining
ta’minlanishi, barcha fuqarolarning bir
xil huquq va erkinliklarga, jumladan,
e’tiqod erkinligi huquqiga egaligi, dini va e’tiqodidan qat’i nazar,
qonun oldida
tengligi ko‘rsatilgan.
Mamlakatimizda ijtimoiy-ma’naviy muhitni sog‘lomlashtirishda milliy qad-
riyatlar bilan bir qatorda diniy qadriyatlarning ahamiyati ham katta. O‘zbekis-
tonning Birinchi Prezidenti Islom Karimovning quyidagi so‘zlarida bu tamoyil
o‘zining yorqin ifodasini topgan: «Mamlakatimizni demokratik tamoyillar,
ilm-fan yutuqlari, yuksak texnologiyalar asosida modernizatsiya qilish bilan
birga, muqaddas dinimizni, milliy o‘zligimizni asrab-avaylab
yashashni maq-
4
sad qilib qo‘yganmiz». Bunday yondashuv hayotiy asosga ega bo‘lib, u din
sohasida kechayotgan o‘zgarishlarni xolis, ilmiy o‘rganish va shundan kelib
chiqib, ijobiy jarayonlarni yanada rivojlantirish, salbiy holatlarning oldini olish
uchun imkoniyat yaratdi.
Ko‘p
millatli, ko‘p konfessiyali O‘zbekistonda mustaqillikka erishilgan ilk
yillardanoq din, bag‘rikenglik masalalariga katta e’tibor berildi. Dinning in-
sonparvarlik falsafasi, ezgu g‘oyalari va buyuk ajdodlarimiz merosidan bahra-
mand bo‘lish, ushbu yuksak qadriyatlarning yoshlar qalbidan joy olishi uchun
mamlakatimiz ta’lim tizimi sohasida ko‘plab ishlar amalga oshirildi. Dunyo
dinlari tarixi bo‘yicha zaruriy ma’lumotlarni o‘zida mujassam qilgan, yoshlarni
diniy bag‘rikenglik va millatlararo totuvlik ruhida tarbiyalashga xizmat qiluv-
chi ushbu darslik ham yurtimizda amalga oshirilayotgan ijobiy o‘zgarishlar-
ning natijasidir.
Mualliflar jamoasi kitobni nashrga tayyorlashda o‘z maslahatlari bilan
yaqindan yordam bergan O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi
huzuridagi Din ishlari bo‘yicha qo‘mita, O‘zbekiston
musulmonlari idora-
si, Toshkent islom universiteti, Toshkent islom instituti rahbariyati va pro-
fessor-o‘qituvchilariga, Qoraqalpog‘iston
Respublikasi, Toshkent shahar
va viloyatlar pedagog xodimlarni qayta tayyorlash va malakasini oshirish
institutlarining ijtimoiy kafedralari mudirlariga o‘z
minnatdorchiligini bil-
diradi.
