|
E qosimov, M. Akbarov
Pdf ko'rish
|
| bet | 149/168 | | Sana | 19.12.2023 | | Hajmi | 1,14 Mb. | | #124022 |
Bog'liq Pardozbop qurilish ashyolari. Qisimov E. 2005PIGMENTNING XILLARI
Tabiiy bo‘r — bo‘yoqchilik ishlarida bo‘r gruntovkalar, shpaklevkalar, shuningdek, suvli har xil
bo‘yoqlar, asosan yelimli aralashmalar tayyorlashda ishlatiladi.
Kimyoviy tarkibi jihatidan olganda, u toza kalsiy karbonatdir. Unda faqat oz miqdorda temir oksidlari va
qum uchraydi. Ishlab chiqarish usuliga qarab bo‘r har xil bo‘ladi. Yirik bo‘r kondan qazib olingan holida har
xil kattalikdagi bo‘laklardan iborat bo‘ladi. To‘yingan bo‘r olish uchun yirik bo‘r tegirmonlarda tortiladi. Bo‘r
changi olish uchun yanchilgan bo‘r havo separatorlaridan o‘tkaziladi. Separatordan o‘tgan bo‘r suvda loyqatib
tozalab olinsa, tozalangan bo‘r hosil bo‘ladi.
Bo‘yoqchilik ishlarida tozalangan bo‘r yoki uning changini ishlatish ma’qul. Chunki bo‘r tuyilgan holatda
ishlatiladigan bo‘lsa, unga qum aralashtirish zarurdir.
Bo‘r pigmenti qo‘shilgan bo‘yoqning berkituvchanligi 100—120 g/m
2
. Bo‘rni har qanaqa pigmentga
aralashtirish mumkin, bu jihatdan olganda bo‘r tarkibida ishqor bo‘ladigan boshqa oqlovchi moddalardan katta
farq qiladi. Bo‘rni istalgan pigment bilan ishlatish uchun unga ohak aralashmagan bo‘lishi kerak.
Havoyi ohak oq pigment sifatida ham ishlatiladi. Buning uchun eng toza ohakni tanlab olish kerak, aks
holda, undagi aralashmalar ohakning rangiga ta’sir etadi. Ohak zamazkaning ba’zi navlarini va linoleum
yopishtiriladigan bo‘tqani tayyorlash uchun ham ishlatiladi.
Kaolin — oq tuproq, suvli bo‘yoq aralashmalar tayyorlash uchun ishlatiladi. Shiplarni va devorning
yuqori qismlarini kaolin bilan oqlash mumkin. Bunda, kaolinga yelim qo‘shmasa ham bo‘ladi, chunki u juda
kam ko‘chadi. Bo‘r aralashtirilgan kolerlarga bo‘yalish va texnik sifatlarini yaxshilash uchun kaolin qo‘shiladi.
Kaolin qo‘shilgan koler ancha moyliroq bo‘ladi, bo‘yoq bir tekis chiqadi. Kaolin qo‘shilmagan kolerga
qaraganda mo‘yqalam bilan yaxshiroq bo‘yaladi.
Tayyor bo‘yoqlarning quruq aralashmalarini tayyorlashda to‘ldirgich sifatida bo‘r o‘rniga tuyilgan
|
| |
