|
Zaharli gazlarning ruxsat etilgan me'yorlari
|
| bet | 36/119 | | Sana | 07.02.2024 | | Hajmi | 0,61 Mb. | | #152531 |
Bog'liq Ekologiya 11. Rom уоrм ато. Л tos II кenт z 1 L-fayllar.org7.4. Zaharli gazlarning ruxsat etilgan me'yorlari
Yuqorida atmosferaga zaharli gazlar tashlayotgan manbalarni Ьir Ьir ko'rib o'tdik. Ular sanoat chiqindilari, kimyo sanoati zaharli gazlari, og'ir sanoat va rangli metallurgiya ham avtomoЬil transporti harakatida kelib chiqadigan zaharli gazlar hisoЫanadi. Fan va tehnika rivojlangan asrda yashayotgan insoniyat atmosferadagi zaharli gaz kontsentratsiya sini inson va boshqa tirik organizmlar uchun xavfsiz yoki xavfli bo'lish hol tlarini aniqlaganlar. Shuning uchun ekologiya zaharli gazlaming atmosferada ruxsat etilgan kontsentratsiyasi R ЕК va R ЕМ.
Ruxsat etilgan kontsentratsiyasi (REK) - deb shunday kimyoviy
moddalar yoki Ьirikmasiga aytiladiki, ular inson organizmiga uzoq vaqt ta'sir qilib tursa ham mutlaqo zarar qilmaydi, organizmda patologik o'zgarishlar yoki kasalliklar keltirib chiqarmaydi.
80
REK m.r eng yuqori holati insonning (hid, 20 daqiqa davomida yorug'lik) reflektor his qilishga asoslab topilgan. Bir-kechayu kunduzlik REK Ьir kechayu kunduz davomida inson organizmiga mutloqo zarar keltirmasligi kerak.
lnsoning me'yoriy yashab umr ko'rishi uchun quyidagi sharoitga asoslanib yashashi kerak.
81
SI ---
REКI
С2 Сп----
REK2 REKn
Bu yerda S1 S2 Sn inson organizmiga aniq ta'sir etuvchi moddalar (mg/m3 mg/1, mg/kg); REKI REK2 REKn zaharli moddalaming ruxsat etilgan me'yori.
Atmosferaga chiqariladigan gazlaming ruxsat etilgan (REM) me'yori mavjud. Bu me'yor zal1arli moddalar chiqarayotgan manba uchun alohida ilmiy texnik me'yor sifatida o'matiladi. Bu yerda atmosferaga chiqariladigan zaharli moddalar yer ostiga tushganda REM oshmasligi kafolatlanadi.
REM quyidagi formula asosida hisoЫanadi.
РЭМ=
РЭК ·Нчи1<г •Т
A·F,,111
Bu yerda N-tutun chiqaradigan trubaning balandligi;
Н сhщ g - havoga chiqayotgan zaharli gazlar miqdori, m3/s;
Т atrof - chiqayotgan gaz va atrof muhit o'rtasidagi haюratning
farqi; А - stratifikatsiyasining muvofiq koeffisenti, zaharli modda larning cho'kish tezligi,
Fmn - trubalardan chiqadigan gazning shart-sharoitlari.
Sanoat chiqindilari (REK) ruxsat etilgan koeffitsentni hisobga olgan holda iflo-a;Jantirish darajasiga (havo, suv, tuproq) qarab guruh larga Ьо'linadi.
Havoga eng yomon ta'sir qiladigan moddalar quyidagilardir:
Uchuvchi organik Ьirikmalarga: metan (SN 4) , benzol (S6N3),
xlorftor uglyerod, fenol;
Yuqoriga uchadigan zarralar, tosh ko'mir kuyasi, chang, asbest, qo'rg'oshin tuzi, mishyak, sulfat kislota (N2SO4 )
|
| |
