Issiqlik energetikasining ekologik muammolari

Download 2,49 Mb. Pdf ko'rish
bet	33/81
Sana	20.01.2024
Hajmi	2,49 Mb.
	#142018

1 ... 29 30 31 32 33 34 35 36 ... 81

Bog'liq
FFF

Issiqlik energetikasining ekologik muammolari. IES chiqaruvida katta
miqdordagi metallar va ularning birlashmalari bor. 1 mln·kVt quvvatli IES bir yillik
chiqaruvini o‘lim dozasiga qayta hisoblaganda alyuminiy va uning birlashmalari
100 mln.dozadan ko‘p, temir 400 mln.dozani, magniy-1.5 mln.dozani tashkil etadi.
Bu ifloslantiruvchilarning o‘lim effekti shuning uchun namoyon bo‘lmaydiki, ular
tirik organizmga oz miqdorda kiradi, lekin bu suv orqali, yer va ekologik tizimning
boshqa zvenolari orqali salbiy ta’sir ko‘rsatadi.
Issiqlik energetikasi atrof-muhitni barcha elementlariga salbiy ta’sir ko‘rsatadi,
shu jumladan , insonga va boshqa jonzotlarga ham.
Energetikaning atrof –muhitga ta’siri, foydalanilayotgan yoqilg‘iga kuchli
bog‘liq. Eng “toza” yoqilg‘i tabiiy gaz bo‘lib, u yoqilganda atmosferaga eng kam
ifloslantiruvchi moddalar beradi. Undan keyin neft(mazut), toshko‘mir, qo‘ng‘ir
ko‘mir, slaneslar, torf turadi.
Yuqorida aytilganidek, yoqilg‘ini yoqqanda ko‘p salbiy moddalar hosil bo‘ladi.
Ko‘mirni yoqqanda ko‘p miqdorda kul va shlak hosil bo‘ladi. Kulning katta qismini
tutib qolish mumkin, lekin hammasini emas. Barcha chiqib ketayotgan gazlar
potensial zararli, hattoki suv bug‘i va uglerod dioksidi SO
2
ham. Bu gazlar yer
yuzasining infraqizil nurlanishini yutadi va uning bir qismi yerda “Issiqxona effekti”
hosil qiladi. Agarda SO
2
konsentratsiyasining darajasi yer atmosferasida ko‘paysa,
global klimatik o‘zgarishlarga olib kelishi mumkin.
Yoqilg‘ini yondirganda issiqlik hosil bo‘lib, uning bir qismi atmosferaga
chiqarib tashlanadi va uni issiqlik ifloslanishiga olib keladi. Bu, oxir oqibat, suv va
havo basseynining haroratini ortishiga, muzliklarning erishiga va shunga o‘xshash
hodisalarga olib keladi. Issiqlikni to‘planish jarayoni, agarda energiyadan

foydalanish hozirgi jadallikda o‘ssa yerdagi haroratni sezilarli darajada ortishiga olib
keladi. O‘z navbatida haroratning ortishi yerda iqlim chuqur o‘zgarishiga olib
keladi.
Shunday halokatli effekt atmosferaga qattiq jismlarni ko‘p miqdorda kelib
tushishidan hosil bo‘lishi mumkin. 5.1-jadvalda organik yoqilg‘ida ishlamaydigan
quvvati 1000 MVt namunaviy IES ishlaganda hosil bo‘ladigan turli moddalarning
miqdoriy ma’lumotlari keltirilgan.

Download 2,49 Mb.

1 ... 29 30 31 32 33 34 35 36 ... 81

Download 2,49 Mb.

Pdf ko'rish