Xromosomalarnnng o‘lchami va sentromerasining joylashishiga qarab klassifikatsiyalanishi Xromosomalar guruhi Kariotipdagi nomeri xromosomalar xarakteristikasi A (I)
1, 2, 3
1,2, 3 —
yirik metatsentrik
B (II)
4, 5
Yirik submetatsentrik
C (III)
6—12 va X (23)
O‘rtacha submetatsentrik
D (IV)
13—15
O‘rtacha akrotsentrik
E (V)
16—18
Mayda submetatsentrik
F (VI)
19—20
Eng mayda metatsentrik
G (VII)
21—22 vaY (23)
Eng mayda akrotsentrik
Bu disklarning joylashishi har bir xromosomada o ‘ziga xos
ko‘rinishga egadir. Bu — differensial bo‘yash usuli, oddiy usulga
nisbatan ishonchli natija beradi
(33-rasm). Sitologik preparatlarda nuklein kislotalarini duragaylash usuli
ham yaxshi natija berishi mumkin. Nishonlangan DNK va RNK
yordamida xromosoma DNKsining duragaylashishi, xromosoma-
larning nozik tuzilishi va interfaza yadrosida genlarning joy-
lashishini aniqlash mumkin. Bu usullarning aniq bayoni ko‘pgina
monografiyalarda keltirilgan.
91
Sitotrofoblast
t r
♦
4 V %
9 * 2
3
4
2
3
4
Em brional hujayralar
* t»
S.-
t A
■ # J
4 w 2
3
4
2
3
4
2 -
p i
+
f it c
3 - F r r c
4
-PI
33-r a s m. Differensial bo‘yash asosida tuzilgan xromosomalarning
umumlashtirilgan ifodasi.
Hozirgi vaqtda xromosomalarni farqlashda va idiogrammalarni
tuzishda kompyuter dasturlaridan foydalanish usuli yo‘lga qo‘yil-
gan
(34-rasm).
92
Genetika
34-r a s m. Xromosomalarni farqlashda va idiogrammalarni tuzishda
kompyuter dasturlaridan foydalanish.
Sitogenetikada keng qo‘llaniladigan usullardan biri odam
somatik hujayralarida jinsiy