• 1.5. Oilaning turmush tarzi olimlar talqinida
  • Oila energetikasi
  • F82b9f65-d018-45f6-bb38-4ca54906821e pdf




    Download 1,81 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet25/96
    Sana18.05.2024
    Hajmi1,81 Mb.
    #242197
    1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   96
    Bog'liq
    оила психологияси китоб

    shok-ziddiyatlar
    paydo bo`ladi. 
    Bu odatda kutilmaganda ro`y beradigan holatlarning oqibati bo`lib, oila 
    a’zolari
    buni kutmaydilar. Masalan, er-xotinlarlardan birining xiyonati va uning oshkor 
    bo`lib qolishi, 
    o`g’ilning
    noqobil bo`lib giyohvand moddalar 
    iste’mol
    qilishini 
    kattalar bilib qolishlari, oila 
    a’zolaridan
    birining boshqa jinoyat yo`liga kirib 
    qolishi, falokatlar va shunga o`xshashlar oilaviy munosabatlarning to`satdan 
    o`zgarishi, munosabatlarni qayta ko`rib chiqishni taqozo etadi. Bunda ham oiladagi 
    kattalarning oqilligi, mahallaning hamjihatligi ijobiy rol o`ynashi mumkin. 
    1.5. Oilaning turmush tarzi olimlar talqinida 
    ilaviy hayotni tizimli tarzda tasavvur etib, uning psixologik xususiyatlarini 
    o`rganishga jazm etgan olimlardan biri amerikalik tadqiqotchi 
    Virjiniya 
    Satir
    (1992, 2000) hisoblanadi. U oilaviy hayotni tavsiflash uchun quyidagi 
    tushunchalarni ishlatadi: 
    oila energetikasi, oila tizimi, chegarasi va funktsional 
    xususiyatlari.
    Bu bilan u kelib chiqishi nuqtai nazaridan biologik hisoblangan 
    ijtimoiy institutga texnologik metodologiyani tadbiq etishga urinadi. Bunday 
    yondoshuv XX asr o`rtalariga xos bo`lib, u tufayli olim oilani tushunish borasida 
    nafaqat yangi yo`nalishga asos soldi, balki uni davolash, bu boradagi tibbiy 
    muammolarni ham o`rganishni boshlab berdi. 
    Oila energetikasi
    tushunchasi o`z ichiga ko`plab jabhalarni xususan, oilaning 
    tibbiy-biologik xususiyatlaridan tortib, uning psixologik mavjudligini belgilovchi 
    omillar, ekologik shart-sharoitlardan boshlab, tiriklikning mezonlari bo`lmish 
    ovqatlanish hamda har bir oila 
    a’zosining
    xatti-harakatlarining namoyon 
    bo`lishigacha qamrab oldi. Oilaviy hayotning psixologik energetikasini tavsiflash 
    uchun 
    Satir

    oilaning emotsional qozoni
    ” 
    tushunchasini ishlatadi
    ya’ni
    , oila 



    33 
    a’zolarining
    kundalik muloqot, muomala jarayonlarini u go`yoki 

    bir qozonda 
    qaynovchilarning birgalikda yashashida namoyon bo`ladigan hissiyotlar 
    ko`zgusiday
    ” 
    tasavvur etadi. Bu 

    qozonda

    gi his-kechinmalar hayotning muayyan 
    davrlarida o`ta jo`shqin va boy bo`lsa, boshqa bir davrda mazmunan tor yoki 
    tarang ham bo`lishi mumkin. Oila 
    a’zolarining
    bir birlariga mehr-muhabbati
    yaqinligi, hamkorligi 
    ma’lum
    davrlarda kuchli ijobiy bo`lsa, boshqa davrda 
    kimnidir kimdandir tobeligi bois yoki kimningdir qattiqqo`lligi bois torroq, 
    mazmunsizroq bo`lishi ham ko`zatiladi. 

    Download 1,81 Mb.
    1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   96




    Download 1,81 Mb.
    Pdf ko'rish