manfiy zaryadlangan zarrachalari bilan neytrallashadi. Bundan tashqari ular adsorbsiyalanib cho‘kadi. 1914 yilda Filatov vinolami yelimlashda askangel deb nomlanuvchi bentonit loyni ishlatdi. Akkangan Gruziyaning Maxaradze tumanida topilgan boiib, Mtis- Piri joyida uning kimyoviy tarkibi quyidagicha (% da): Na20
Fe
2
0
3
AI
2
O
3
Si0
2
CaO
M
2
O
K20
H20
2,40
2,50
2 1 ,2 0
63,05
1,25
2,75
1,05
5,30
Birinchi tajribalar askangel vinolami yelimlari uchun ishlatsa boiishini tasdiqladi. Ko‘p holatlarda qimmatbaho organik yelimlash moddalar alkengel bilan almashildi. Vino tarkibidagi temir miqdorini kamaytirish maqsadida bentonit birinchi b oiib 1942 yilda Miznikova tomonidan o'tkazildi. Tajribada Turkmanistondagi Jebel temir y o i stansiyasi yaqinida topilgan o‘g io n li bentonit ishlatilgan edi. Olimlaming maiumotlariga qaraganda o'gionli bentonit quyidagi tarkibga ega (% da): ' S i0
2
Л1
2
0 , Fe
2
0
3
CaO T i0
2
MgO Na20 K20
H20
54,56
14,3
1,35
211
0,4
3,15
2,4
1,93
6,5
(105 да)
205
1947 yilda Lyazo va V echer tom onidan o ‘g io n
bentonit yordam ida
vinolami tiniqlashtirish tajribasi o ‘tkazildi. Tadqiqotlar yuqori
tiniqlashtirish xususiyatiga
ega ekanligini isbotladi.
Lazo va
Vecherlar tom onidan
ishlab chiqilgan tavsiyanom aga m uvofiq vinoga ishlov beruvchi bentonitli m aydalab m ayda k o ‘zli
elakdan o'tkazadi. Elakdan chiqqan kukunni suv bilan