Mitoxondriyalarni tuzilishi va vazifalari

yasi shunday boTganki ularda kislorod malekulasi katta foyda bilan 
ishlatilgan.
M itoxondriyalami tuzilishi va vazifalari1
Mitoxondriyalar bu kattagina strukturalar ularni bemalol yorugTik 
mikroskopda ko‘rsa boTadi (5.1 a rasm).Har xil hujayralarda m itox­
ondriyalar har xil shakilda boTishi mumkin (5.1 b rasm).
5.1 
— rasm. Mitoxondriya. (a) Tirik fibroblastni faskanfrast mi­
kroskopda ко
‘
rinishi. (b) mitoxondriyalar uzun va qoronj 4 tanacha­
lar. (c)mitoxondriani ichki membranasini kristallari ко 'r shapalakni
spermasi.
Bir hujayralilarda mitoxondriyalar boTishi mumkin. Dukkaksi- 
mon organellalarda shu to ‘qimaning o‘zida lekin boshqa hujayral­
arida naysimon turdagi mitoxondriyalar boTishi mumkin. Eng qizigT 
mitoxondriyalar bir biri bilan qo‘shilishi mumkin yoki bir m itoxon­
driya ikkiga boTinib ketishi mumkin (5.2 (a) -rasm).
5 .2
— 
rasm . (a) sichqonni fib ro b la stin i m ito xo ndriyala r flu o -
retsen t o q sil bilan b o ‘yalga n .(b) achitqi h u ja ya sid a g i m ito xo n ­
driyalar. (c) m ito xo n d riy a la m i naychalar bilan a T o q si m adeli.
1 
Gerald Karp. Cell and Molecular Biology. USA, 20IS, «Wiley>>.286-288 p.
76

5.1- rasm (b) dako‘rsatilganki naychalar mitoxondrialami ilonday 
o ‘rab olgan1 boMishi mumkin. Mitoxondriyano qo‘shilish va boMinish 
balansi bu mitoxondriyalarni miqdorini omilidir. Sutemizuvchilami 
jigaridagi mitoxondriyalarda 15-20 % gacha hujayra hajmini egal- 
laydi.
Mitoxonfriyalar o ‘simlik hujayralarida ham juda 
katta rol o ‘ynaydi va ular ATF yyetkazib beradi.
Mitoxondriyalar sperma harakatida katta rol 
o ‘yniydi (5.1 (c) rasm).
Ularning muxim roli kalsiy ionini yutishida va 
chiqarishida. Hujayrlarni nobud boMishida mitoxon- 
driyalaming ahamiyati katta.

Download 5,62 Mb.