|
M onomer o (zlashtiruvchi oqsillarBog'liq NamDU-ARM-1159-Hujayra biologiyasi2 M onomer o (zlashtiruvchi oqsillar.
Timosinlar (masalan timo-
sin (34).aktin ATP monomerlariga birikadigan( ko‘pincha G aktin deb
ham ataladi)va ularni polimerlanishdan saqlaydi.
Bunday faoliyatli oqsillar aktin monomerini o ‘zlashtiruvchi oqsil
lar deb ataladi. Bu oqsillar G-aktinni mushaksiz hujayralarda nis-
batan yuqori zichlikda bo‘lishiga m a’sul deb hisoblanadi(50-200nM).
Monomer o ‘ziashtiruvchi oqsillar bo‘lmasa sitoplazma bo‘ylab eru-
vchan aktin monomerlari polimerlanish natijasida to‘ldiruvchi!arga
deyarli toMiq aylanishiga moyillik bo‘ladi. Ulaming G aktinni birik-
tirib monomer holatini barqarorlashtirish qobilyati tufayli , monomer
o ‘zlashtiruvchi oqsillaming zichligi yani faoliyati hujayrani m a’lum
bir hududidagi monomer-polimer muvozanatini siljishini va o ‘sha
vaqtdagi polimerlash yoki depolimerlash jarayonini aniqlaydi.
Ta'kidlash joizki bu oqsillaming ba'zilari aytilgan faoliyat tur-
larining bittadan ko‘pini bajarishlari mumkin va bu aktinni birikti-
radigan oqsillaming zichligiga va mavjud sharoitlarga bog'liq. (m-n
Ca2+ va H+ zichligiga)Bu tadqiqotlarning ko'pchiligi hujayra ichida
o ‘tkaziladi, shu sababdan hujayra ichida natijalarni aniq ko‘rish an-
cha qiyinchilik tug'diradi.
3.
Oxirini bloklaydigan (berkitadigan) oqsillar.
Bu turda-
gi oqsillar aktin to‘ldiruvchilarni uzunligini ulaming biror uchiga
birikib ularni uchini berkitadi va kichik birliklarni qo‘shilishi yoki
yo‘qolishini oldini olish orqali boshqaradi. Agar to‘ldiruvchining tez
o ‘sayotgan tikanli uchi berkitilsa, depolimerlash jarayoni nargi uchi
da davom etib toMdimvchini tarqalishiga olib keladi. Nargi uchi ham
berkitilsa depolimerlash jarayonini oldini oladi. Mushakning ingichka
toMdiruvchilari 2 chizig'ida tikanli uchini berkituvchi 2 deb nomlan-
gan oqsil berkitsa , nargi uchi tropomodulin deb nomlangan oqsil
bilan berkitiladi. Agar tropomodulin berkituvchisi mushak hujayra
ichiga kiritilgan begona jism lar mikroineksiyasi tomonidan bezovta
qilinsa, ingichka toMdiruvchilar ularning yangi shakllangan uchiga
ko‘proq aktin birliklarini qo‘shadi va sanromer o ‘rtasida keskin uzay-
|
| |
