poliploidiyaga sabab bo‘ladi.
Xromosomalarning
kondensatsiyasi
kuzatilmaydi.
B a’zi
umurtqasiz hayvonlarda poliploidiya darajasi katta boMadi. Tut
ipak qurtining soMak ajratuvchi bezi hujayralari yadrosi ploidligi
ko‘pligidan shoxlanib ketgan bo‘ladi. Askarida qizilo‘ngachi hujay
ralari lOOming s DNKga ega.
Endoreproduksiyaning bir ko*rinishi politeniya hodisasidir. Po-
liteniyada S-sintez- davrdagi DNK replikatsiyasida xromosoma
lar despiralizatsiya holida qolib bir-biridan ajralmaydi va konden-
satsiyalanmaydi. Shu holatda ular yana keyingi replikatsiya sikliga
o‘tadilar yana ikki hissa oshadilar va yana ajralmaydilar. Natijada,
ko‘p ipli politen xromosoma hosil bo‘ladi. Bu xromosomalar hech
qachon mitozda ishtirok etmaydi, ular interfaza xromosomalari
boclib, DNK va RNK sintezida ishtirok etadilar. M itotik xromosoma-
lardan oMchamlari, y ocg‘onliklari bilan farq qiladilar, chunki bir qan-
cha iplar tutamidan iborat bo‘laditar. Drozofila pashshasining politen
xromosomasi mitotik X xromosomasidan ming m arta katta va 70-250
martagacha uzunroqdir. Ulaming hujayradagi soni gaploid bo‘ladi,
chunki gomologik xromosomalar qo‘shilib konyugatsiyalanadi. Dro-
zofilaning somatik hujayrasida 8-ta xromosoma. So‘lak bezida - 4 ta
bo‘ladi.
Politen xromosomalar tuzilishi jihatidan ham farq qiladilar. Ular
uzunligi o ‘ylab bir xilda tuzilmagan: disklar, diskaro qismlar va pu-
flardan (shishlardan) .
