VI BOB. KO‘KRAKDA KROL SUZISH USULIDA NAFASNI
USHLAB, BEMALOL NAFAS OLGAN HOLDA VA NAFAS
BILAN OYOQLAR HARAKATITEXNIKASINI 0 ‘RGATISH
Erkin usulda suzish
Erkin suzish bo‘yicha musobaqalarda suzuvchilar o‘zlari ista-
gan usulda erkin suzishlari mumkin. Bu yerda, masalan, batterflyay,
chalqanchasiga hamda brass usulida suzish usullarida bo‘lgani kabi,
hech qanday tartibga solingan va chegaralovchi qoidalar yo‘q.
Suzuvchilar o‘zlarining
harakatlari, holatlari, o‘z koipuslarini
hamda qo‘l-oyoqlarining uchlarini o‘zlari istagan jo ‘sinda
aylan-
tirishlari hamda burishlari mumkin.
Erkinlik tezlikning oshishiga olib keladi. Misol uchun, 100
metr masofada erkin suzish usuli bo‘yicha jahon rekordi 100 metr
masofada batterflyay hamda brass usullarida suzish bo‘yicha jahon
rekordidan o‘rtacha 5 soniyaga, 100 metr masofada chalqanchasiga
suzish usuli bo‘yicha jahon rekordidan 12 soniyaga tezroqdir.
Hozirgi
kungacha, barcha ushbu erkinliklar bilan,
yuqori
saviyali erkin usulda suzuvchilar, yani
sprintchilardan tortib uzoq
masofada suzuvchilargacha, bir xil usulni tanlab kelmoqdalar, ushbu
usul hozirgi kungacha aniqlangan inson
tanasining suvda harakat-
lanishi uchun mo‘ljallangan usullar ichida eng tezkori hisoblanadi:
bunda insonning har ikkala qo‘li qaychi singari suvda eshadi,
tananing holati ko‘krak ustida va asosiy aylanish uzun o‘q bo‘ylab.
Erkinlik bilan birga, erkin usul turli-tuman masofalarni taklif
qiladi. Batterflyay, chalqanchasiga
suzish hamda brass usulida
suzish musobaqalarida yakka bahslarda olimpiada o‘yinlari
formatida faqatgina ikki xil masofa toifasi mayjud (100 metr hamda
200 metr masofaga suzish), biroq erkin usulda suzish bo‘yicha
musobaqalarda yakka bahslarda suv havzasida 50, 100, 200, 400,
800 hamda 1500 metr masofaga, ochiq suvda esa 10
ming metr
masofaga suzish bo‘yicha musobaqalar taklif qilinadi.