32
Ushbu ko‘rsatkichlar ichidan boshqaruvchi va boshqariluvchi ko‘rsatkichlarni
aniqlab olamiz.
Boshqaruvchi ko‘rsatkich–Absorbsiya
kalonnasiga kirayotgan suv
bug’ining massaviy sarfi, kg/soat;
Boshqariluvchi ko‘rsatkich- Absorbsiya
kalonnasidan chiqayotgan
mahsulotning temperaturasi
o
C
Jarayondagi o‘zgartiriladigan obektning asosiy ko‘rsatkichi – harorat bo‘lib,
uning o‘zgarish chegarasi t
max
=
410
o
C; t
min
=390
o
C; t
o‘rt
=400
o
C; o‘zgarish chegarasi
t = ±10
o
C.
Boshqaruv obyektini uzatish funksiyasini aniqlash
Qurilmadagi boshqaruv jarayonini 1 sig‘imli deb, qabul qilamiz. Bunday obyekt
inersion bo‘linma tenglamasi bilan ifodalanadi:
Obyekt koeffitsienlarini topish uchun inersion bo‘linmaning ko‘satkichlariga
e’tibor beramiz.
Boshqariluvchi obyektning kuchaytirish koeffitsientini
aniqlashda chiqish
parametrini kirish parametriga bo‘lamiz. Ya’ni:
𝐾
𝑜𝑏
=
∆𝑌
∆𝑋
Bu yerda:
K
ob
-Obektning kuchaytirish koeffitsienti;
∆Y- chiqish parametri (harorat o‘zgarishi),
o
C;
∆X- kirish parametri (
sarf o‘zgarishi
), kg/s;
Absorbsiya kalonnaga kirayotgan suv bug’ining massaviy sarfi, kg/soat;
ΔX=150 kg/soat=150/3600=0.04 kg/sek.
𝐾
𝑜𝑏
=
∆𝑌
∆𝑋
=
10
0.04
=250
Kompg‘yuter dasturiga o‘tish va qiymatlarni kiritish maqsadida o‘lchamsiz
qiymatga o‘tib olamiz, bunda kuchaytirish koeffitsienti quyidagiga teng bo‘ladi:
K
ob
=250.
Obyektning kuchaytirish
koeffitsienti topilgach,bug‘ning o‘rtacha bo‘lish
vaqtini topamiz,buning uchun blanshirlash vannasi hajmini kirayotgan bug‘ning
sarfiga bo‘lamiz:
𝑇 =
(ΔV) ∗ 𝜌
∆𝐺
𝑋
Bu yerda:
T – inersiya vaqti, sekund; ΔV- xajm, 0.6m
3
;
∆𝐺
𝑋
-kirish parametri (maxsulot sarfi), m
3
/soat;
𝜌 –maxsulotning zichligi kg/ m
3
𝑇 =
0.6 · 1000
2
= 300s.
Bu ko‘rsatkichlar aniq bo‘lgandan keyin uzatish funksiyasini son qiymatini
yaratamiz.Obyektning xarakterini uzatish funksiyasi orqali ifodalashda, uning ikkita
koeffitsienti inobatga olinadi,bular: kuchaytirish koeffitsienti va inersiya vaqti.
Kuchaytirish koeffitsienti va inersiya vaqtini topilgandan
keyin obyektning
uzatish funksiyasi quyidagiga teng bo‘ladi:
𝑊
𝑜𝑏
=
𝐾
𝑇𝑠 + 1
=
250
300𝑠 + 1
Obyektning o’tish harakteristikasini olish uchun quyidagi kompyuter madelni