yechuvchiUr jam oasining a ’zosi hisoblanadi.
7.Ta’lim metodlari um um ta’lim maktabi uchun ham, inklyuziv maktab uchun
ham umumiy hisoblanadi. Biroq, q o ‘Ilani 1 ishi jihatidan bir-biriga aynan o'xshash
bo'lm ay, darning o'zlashtirishlari o ‘ziga xos bo'lganligi sababli, o'zig a xos
mazmunga ega bo'ladi.
Darsning
nafaqat bilim
berish,
balki
ijtimioy
ko'nikm alam ing shakllanishida muhim o 'rin egallashini inobatga oigan holda
o'qituvchi yagona b o'lgan umumiy, universal ta ’lim usluliga tayangan ravishda
emas, turfa ish uslublaridan foydalanishi tavsiya etiladi. Y a’ni o'qitish metodlarini
tanlash sinf (maktab) ning ayni bosqichdagi taraqqiyoti, o'quv fani, o'rganiladigan
materialning mazmuni, o'quvchilam ing yoshi, ulam ing rivojlanish xususiyatlari
ham da o'quv materialini egallashga tayyorgarlik darajasiga bog'liq bo'lishi tavsiya
etiladi.
8
.
Bolalami ta ’lim ga m uvaffaqiyatli jalb qilish m aqsadida baholash
m asalasiga alohida e ’tibor qaratish muhim. Inklyuziv sinflarda o'quvchilam i
baholashdaquyidagilam i yodda tutish tavsiya etiladi:
- bahoshakllantiruvchi (bolaning rivojlanishini nazarda tutgan) bo'lishi kerak.
O'quvchinm g o'qishga bo'lgan ishtiyoqini rag'batlantirishi kerak. Bola nimani
bilmasligirti emas, o'quvchi nimani bilishini topgan xolda baholash lozim;
- baho m uvaffaqiyatga ko'm ak berishi kerak. Hech qachon o'quvchini
bajarilm agai topshiriq uchun koyimaslik, sababini bilib, bolaga yordam berish,
unga ishojishni aytib, o 'zig a ishonch hosil qilish, uning muvaffaqiyatga
erishayotgani - o lg 'a harakatini ko'rsatish lozim;
- bahe “quruq” bo'lm asligi kerak: uni tushuntirib, izohlab berish muhim.
Baho qo'yiihda o'quvchiga bo'lgan shaxsiy munosabatingizni unuting, o'quvchini
emas, faqatishini baholash lozim;
- baho ishonchli bo'lishi kerak, y a’ni o'quvchini har kuni ballarda baholashga
imkoniyat bo'lmasa, norasm iy ravishda baholab: “balli”, “qoyil”, “bugun yaxshi
ishlading” , “ju d a toza va chiroyli yozilgan”, “masalani yeehishning ajoyib y o 'li”
va hakozoltr deb ta ’r if berishi lozim;
- baho qo'yishda o'quvchilam i o 'zaro qiyoslab bo'lm aslikni yodda tutish
muhim. Bolalaming qobiliyatlari, moslashish y o'llari, uy vazifasini bajarish
sharoitlari turli ekanligi bois o'quvchilam i o 'zaro qiyoslam ay, balki har bir
o'quvchiniig kechagi (o'tgan chorakdagi, o'tgan yilgi) va bugungi ko'rsatkichiari
(natijalari) li solishtirish muhim shartdir45.
Inklyuziv ta ’limni muvaffaqiyatli ta ’lim qatnashchiiarining faol ishtiroki,
ham korikda amalga oshiriluvchi o'qitish usullarini turfalash va uyg'unlashtirish
orqali abhida e ’tiborga muhtoj o'quvchilam ing birlamchi muammolari yetaklab
keluvehi ijtimoiy m uam m olarining yuzaga kelishining oldi olinib. o'quvchilam i
