- O'qituvchilar inklyuziv ta'lim yo'nalishi bo'yicha tayyorgarlikdan o'tgan
bo'lishiari,Qlarning malakasini oshirish masalasiga alohida e ’tibor berish lozim.
T a ’lim tizimi barcha qatlami, xususan, um um ta’lim m uassasalari rahbarlari
jarayonda jo'lboshchi (lider) sifatida nam oyon bo'lishlari kerak.
- Pedagogk ta ’lim ham da am aliyot bolalam ing sermazmun hayoti bilan uzviy
holda, ularihaxsiga yo'altirilganlik tam oyillari asosida rivojlanishi lozim.
-
Barcha jabha va bosqichda muntazam monitoring olib borish va ishtirokchilar
qo'llab-quw atlanib borishlari zarur42.
Shu m aqsadda biz um um ta’lim muassasalarida maxsus ehtiyojli bolalar
inklyuziv U’limini tashkil qilishning samaradorligini ta ’minlashga asos bo'luvchi
quyidagi pedagogik tavsiyalam i ishlab chiqdik:
- inklyuzi? ta ’limni jo riy etish m urakkab jarayonligini inobatga olish;
- inklyuzv ta ’limni samarali tadbiq etish uchun uning m e’yoriy-huquqiy negizini
ishlab chiqsh;
- ta ’lim miassasasi binosini o'quvchilam ing jism oniy ehtiyojlariga m oslashtirish;
- o'qituvdiilar inklyuziv ta ’lim yo'nalishida tayyorgarlikdan o 'tishlari, ulam ing
m alakasinisshirish m asalasiga alohida e ’tibor berish;
- islohotlani sinfdan, m aktabdan boshlash zarurligi bois, maktab m a ’muriyati va
o'qituvchilff jam oasi o'rtasida o 'q u v lar tashkil etish;
- ta ’lim-ta-biya jarayoni o ’quvchilam ing serm azm un hayoti bilan uzviy holda, ular
shaxsiga y«‘naltirilganlik tamoyili asosida rivojlantirilishi, har bir o'quvchi uchun
individual b ’lim rejasini ishlab chiqish va uning bajarilishiga diqqat qaratish;
-
inklyuzi? ta ’limni am alga oshirish jarayonida kengqamrovli yondashuv asosida
faoliyat olik borish, ota-onalam ing ishtirokiga alohida e ’tibor qaratish;
- barcha jaiha va bosqichda m untazam monitoring olib borish va ishtirokchilami
qo'llab-quw atlab borish;
- ommaviy-axborot vositalari, internet sahiflarida inklyuziv ta ’lim ning foydali va
samarali Umonlari to 'g 'risid a, Eshitishda nuqsoni bo'lgan b o 'lg an bolalar va
o'sm irlam iig
ijtimoiylashuvi,
maktab,
maktabdan
tashqarida
erishgan
m uvaffaqijatlari m avzularida axborotlar ko'lam ini kengaytirib borish yuzasidan
tizimli ishlani olib borishni tavsiya qilamiz.
Inklyuziv ta'lim ishtirokchilari
ota-onalar va
pedagoglar jam oasi, bilim,
ko'nikm a \a m alakalarga, shuningdek, maxsus m etodik vositalarga tayangan holda
o 'z oldilarija nutqni rivojlantirishni nazarda tutuvchi maqsadni qo'y ad ilar ham da uni
am alga osHrish uchun za if eshituvchi bolaga maxsus tashkil etilgan serqirra jarayon
ham da otaonalar bilan o'tkaziluvchi turli-tum an tadbirlar orqali ta ’sir choralarini
qo'llaydilar Ular asosida kafolatlangan natijaga - tarbiyalanuvchining nutqiy
jihatdan rixojlanishiga erishiladi.
N utqni rivojlantirishga qaratilgan ish yalpi
(frontal) vs yakka (individual) m ashg'ulotlardan tashqari kun tartibining barcha
tarkibiy qisnlari davom ida olib borildi. Pedagoglar faoliyatlarini o'rganish ulam ing
z a if eshituvchi bolalarga pedagogik ta ’sir ko'rsatish tadbirlaridan v o q if cmasliklari,
bu ishlami tashkil etishda o 'ta qiyinchiliklarga duch kelishlari m a’lum bo'lgan edi.