|
Jizzax davlat pedagogika universitetiBog'liq ЖДПУ Мактаб менежменти 06 12 22 Анжуман тўплам
JIZZAX DAVLAT PEDAGOGIKA UNIVERSITETI
06.12.2022
Kitobxonlikka mehr uyg‘otish bolalarni tarbiyalash davlat ahamiyatiga ega bo‘lgan
jarayondir. Shu sababli respublikamizda ushbu jarayonga katta ahamiyat berilmoqda. Buning
yaqqol namunasi yurtboshimiz tomonidan ilgari surilgan
“Besh muhim tashabbus”hisoblanib uning to‘rtinchi tashabbusi aynan kitobxonlikka mehr
uyg‘otish masalalarini maqsad qilgan.To‘rtinchi tashabbus yoshlar ma’naviyatini yuksaltirish, ular
o‘rtasida kitobxonlikni keng targ‘ib qilish bo‘yicha tizimli ishlarni tashkil etishga yo‘naltirilgan.
Zero yoshlar bizning kelajagimiz biz ularga qanchalik farovon, mamlakatimiz tinch
osoyishta bo‘ladi. Ayniqsa bolalarga atalmish vaqtni matbuot, bolalar kitobi, kitobxonlikka mehr
uyg‘otish ta’lim – tarbiya berishda juda katta ahamiyat va o‘rinni egallaydi.
Bolalarni tarbiyalash davlat, ahamiyatiga ega bo‘lgan jarayondir, chunki unda jamiyatning
barcha a’zolari ishtirok etadilar. Shuning uchun ham respublikamizda ushbu jarayonga katta
ahamiyat berilmoqda.
Zero bolajonlar bizning kelajagimiz ertamiz egalari, biz ularga qanchalik ko‘p bilim va
tarbiya bersak kelajagimiz shunchalik farovon, mamlakatimiz tinch va osoyishta bo‘ladi.Bolalar
xarakterida shakllanayotgan ilk tushuncha va hissiyotlarni o‘z vaqtida ilg‘ab olib ularning keyingi
amaliy faoliyatiga yordam berish har bir tarbiyachi va tarbiya muassasalarining birinchi
navbatdagi vazifasidir.
Mamlakatimizda bola tarbiyasi bilan quyidagi ijtimoiy institular: oila, davlat tizimidagi
ta’lim va tarbiya beruvchi muassasalar, madaniy – ma’rifiy tashkilotlar, ommaviy axborot
vositalari (matbuot, radio, televizor, kino) ularni o‘rab turgan tashqi muhit, o‘rtoqlari
shug‘ullanadi. Ayniqsa bolalarga atalgan vaqtli matbuot, bolalar va o‘smirlar kitobi ularga ta’lim
va tarbiya berishda juda katta o‘rinni egallaydi, busiz haqiqiy insonni tarbiya beruvchi shaxs
misolidir.
Nafaqat bolalarga bilim va tarbiya beruvchi asosiy manbalardan biri kitob
hisoblanadi.Tarbiyachi bolalarga tarbiya va bilim berishda asosiy manba bo‘lgan matbuot va
kitobdan keng foydalanadi.Kitob kichkintoylar fikricha hamma narsani bor, hamma narsaga javob
beruvchi vosita sifatida tan olinadi.
Lekin shuni alohida ta’kidlash lozimki, kitob qanchalik qiziqarli, hissiyotlarga boy
bo‘lmasin, agar kitobxon qalbiga yetib bormasa, hayajon solmasa, bunday kitoblarning tarbiyaviy
ta’siri ham bo‘ladi.
Bolalarga atalgan kitoblarning maqsadi ularga tabiat ato etgan his- tuyg‘ularni o‘stirishdan
iborat.Bunday kitoblarning bilvosita ta’siri bolalarning aqliga emas balki ularning his-
tuyg‘ulariga qaratilmog‘i kerak.
His bilishdan oldin bo‘ladi, haqiqatni sezmagan kishi uni tushunmaydi, bilmaydi
ham.Kattalarga oid bo‘lgan nasalar bolalarga ham oiddir, faqat ularni bolalar tushunchasiga
muvofiq suratda bayon qilmoq kerak, bu ishning en gmuhim tomonlaridan biridir, degan
edi.V.G.Belinskiy. tarbiyaviy tizimda o‘qishga rahbarlik qilishda hilma- xillik yo‘nalishlarda ish
olib borilar ekan, tarbiyachi kitobxonni tarbiyalashda doimo yuqoridagi fikrlardan kelib chiqib
tarbiyaviy ta’sirini oshirishga harakat qiladi.
Maktabgacha ta’limda tarbiyaviy tizimning muhim yo‘nalishlaridan biri mehnat tarbiyasi
hisoblanadi.Bolalar uchun yozilgan barcha she’rlar, ertak kitoblar odob va axloq va mavzusi bilan
bog‘liq bo‘lib shu yo‘nalishdagi tarbiya umumiy tarbiya tizimining bir bo‘lagi sifatida doimo
boshqa tarbiyaviy yo‘nalishlar bilan birga olib boriladi.
Ayniqsa respublikamiz mutsaqillikka erishgan, yangi qadriyatlar vujudga kelayotgan,milliy
istiqlol mafkurasi yaratilayotgan hozirgi davrda bu yo‘nalishdagi tarbiyaning ahamiyati nihoyatda
kattadir.
Chunki biz yosh avlodni pok, vijdonli iymonlik, insofli, intizomli, halol odobli qilib
tarbiyalashni o‘z oldimizga maqsad qilib qo‘yamiz. Bu murakkab jarayonda kitob vositasida
tarbiyalashga katta e’tibor berish zarur.
Ayniqsa kichik yoshdagi bolalar o‘ta ta’sirchan va hissiyotga beriladigan bo‘ladilar. Bu
yoshda kitoblarda yozilgan narsalar, kattalar tomonidan aytilgan nasihatlar tezda qabul qilinadi.
|
| |
