|
Kirish. Reja: Me’morchlik san’ati Xorazimda me’morchlik na’munasi Xiva Tarixiy komplekslari Xulosa Foydalanilgan adabiyotlar
|
| bet | 7/15 | | Sana | 17.05.2024 | | Hajmi | 1,18 Mb. | | #240814 |
Muhammad Aminxon madrasasi
Arxitektura yodgorligi 1852-1855 yillarda hukmdor Muhammad Aminxon buyrug‘i bilan Ko‘hna Ark qal'asi qarshisida, uning hukmronligining to‘rtinchi yilida barpo etilgan. 1852-yilda ulug‘vor minora qurilishi ham boshlanadi, u xonning rejasiga ko‘ra O‘rta Osiyoda mavjud bo‘lganlaridan baland bo‘lishi kerak edi. Biroq, u tugallanmagan va hozirda Kalta-Minor deb ataladi.
Bir paytlar Muhammad Aminxon madrasasi eng boy ta'lim muassasalaridan biri bo‘lib, ko‘plab vaqif yerlariga ega edi. Bundan tashqari, binoda Musulmonlar Oliy Kengashining Devonxonasi joylashgandi. Madrasada o‘sha davrning bir qancha mashhur shaxslari tahsil olgan.
Kalta minor
Kalta minor – shaharning eng diqqatga sazovor joylaridan biri.
Uning poydevori 15 metr chuqurlikda, pastda diametri 14,5 metr. Kalta Minor Muhammad Aminxon tomonidan musulmon dunyosidagi eng katta va baland bo‘yli minora sifatida rejalashtirilgan. Uning rejasiga ko‘ra, minoraning balandligi 70-80 metr bo‘lishi kerak edi. Minora tugallanmagani uchun uning balandligi atigi 29 metrni tashkil etadi, bu uning o‘ylangan balandligining atigi uchdan bir qismidir. Xon 1855-yilda jang paytida halok bo‘lgani sababli qurilish tugallanmagan.
Shaharning 2 500 yilligi munosabati bilan minora qayta tiklandi. Restavratsiya paytida noyob naqshlar va yozuvlar tiklandi. U sirlangan koshinlar va mayolika bilan to‘liq qoplangan yagona minora hisoblanadi.
Muhammad Rahimxon madrasasi
Madrasa 1871-1876 yillarda Xorazm xoni Muhammad Rahimxon II buyrug‘i bilan qurilgan.
Xon o‘z davrining ma'rifatli va o‘qimishli Xiva hukmdorlaridan biri sifatida tanilgan. U juda ko‘p obodonlashtirish ishlarini olib boradi, ko‘plab siyosiy va iqtisodiy, ta'lim islohotlarini amalga oshiradi. Yangi o‘qitish usullariga ega bir nechta yangi maktab ochiladi. U yerda talabalar nafaqat an’anaviy diniy fanlarni, balki matematika, adabiyot, astronomiya, geografiya kabi dunyoviy fanlarni ham o‘rganadi. Uning shogirdlar she'rlar yozishgan va ba'zida Muhammad Rahimxonning o‘zi qatnashgan ilmiy bahslar yordamida haqiqatni bilib olishgan. Xonning o‘zi Feruz taxallusi bilan she'rlar yozgan.
Madrasa hajmi jihatidan boshqa ta'lim muassasalari orasida ajralib turadi. O‘quv qismidan tashqari, uning ikkita qishki va yozgi masjidi, 70 dan ortiq yashash joylari bor edi. Muhammad Rahimxon bino ichida qulay sinf xonalarini tashkil qilib, kutubxonani kerakli qimmatli qo‘lyozmalar bilan ta'minlaydi.
|
|
Bosh sahifa
Aloqalar
Bosh sahifa
Kirish. Reja: Me’morchlik san’ati Xorazimda me’morchlik na’munasi Xiva Tarixiy komplekslari Xulosa Foydalanilgan adabiyotlar
|
