o'tkazayotgan tadbirimizga qiziqish bilan qaraydigan shaxslarni
hamkorlikka jalb etish. Bu usul maxsus tadbirlarga nisbatan kam-
roq auditoriyani qamrab olsa-da, samarasi ko‘proq bo'ladi. Bu
usuldan foydalanganda tashkilotchidan quyidagilar talab qilinadi:
a) xat yoki xabar mo‘ljallangan iste’molchilarni to‘g‘ri aniqlay
va tanlay bilish;
b) xat yoki xabarni homiyga jo'natishning samarali yo‘Iini
tanlash, xabarni o ‘z vaqtida, samara berishi mumkin bo‘lgan
paytdajo‘natish;
d) xat matni toza, qisqa va do‘stona ohangda yozilishi sliart;
e) xabar m o‘ljallangan
shaxsning familiyasi, ismi, sanasini
to ‘g‘ri yozish bilan unga bo‘lgan e’tibor va hurmatni bildirish,
bu esa sizga bo‘lgan munosabatni ijobiy tomonga o‘zgartirishga
turtki bo‘ladi. Har bir so‘z aynan shu shaxsga qaratilgan bo‘lishi
lozim;
f) fandrayzingda maktub solingan xatjildning tashqi ko‘rinishi
muhim ahamiyatga ega. Uning tozaligi, chiroyliligi ham homiy-
ning e’tiborini tortadi. Agar xatjild g‘ijimlangan, kir, ko‘rinishi
chiroyli bo‘lmasa, homiyda siz haqingizda «pala-partish, besaran-
jom» degan fikr uyg'onadi. Bu esa kelgusi ishning yo‘lini to'sadi;
g) agar xatda moliyaviy jihatdan qo‘llab-quwatlashni so‘ra-
sangiz, uni ARM hisobiga o'tkazishning homiyga malol kelmay-
digan bir qancha variantlarini ko‘rsatishingiz lozim;
h) xatni do‘stlarga,
mijozlarga, xaridorlarga gazeta va jurnal
orqali yoki taqdimot materiallari bilan birgalikda jo‘natish ma’qul
boladi;
i) xatda ulardan to ‘g‘ridan to‘g‘ri moddiy yordam so‘ral-
maydi, balki tashkilotingizga do‘st bo‘lishga, unga biron-bir
ko'rinishda sovg'a qilishga chaqiriladi. Tashkilot faoliyatida
ko‘ngillilar uchun ko‘rsatilishi mumkin bo‘lgan xizmat turlari va
imkoniyatlar ko‘rsati!adi;
j) xat orasiga sizga javob jo ‘natishlari uchun xatjild solib
qo‘yishni esdan chiqarmaslik zarur.
Bu yana bir bor homiyda
AKMga bo'lgan ishonchni oshiradi va xodimlarga hurmat
tuyg'usini uyg'otadi. Unda, albatta, javob yozish kerakligini va
mas’uliyatini paydo qiladi;
319
www.ziyouz.com kutubxonasi
к) xat yoki xabar AKM direktori yoki u mansub bo‘lgan
o‘quv muassasasi rahbari tomonidan lmzolanishi shart. Bu homiyga
bo‘lgan hurmatning belgisi hamda uning obro‘-e ’tiboriga ishora
bo‘ladi. Bu esa homiyda AKMga nisbatan ham hurmat va e’tibomi
oshiradi;
1) homiyga AKM bilan aloqa o ‘rnatish va uni davom ettirish
yo‘llarini ko‘rsatish zarur. Manzilni, aloqa uchun faks va telefon
raqamlarini ko‘rsatish xotiradan chiqmasligi kerak;
m) oldindan minnatdorchilik xatini tayyorlab qo‘yish, uni
javob xati olgan zahoti jo ‘natish kerak. Kichkina bo‘lsa ham har
bir ko‘rsatilgan yordam va e’tibor uchun minnatdorchilik bildirish
yana bir bor homiyda AKMga ishonchni va hurmatni mustah-
kamlaydi. Bu ham insoniy, ham professional ahamiyatga ega. Bu
tuyg‘uni otkritka, buklet, varaqa, hisobotlarda, ma’ruzalarda eslab
o‘tish,
kiraverishda, kutubxona devorlarida va hamma ko‘rishi
mumkin bo‘lgan joylarda chiroyU jumlalarda ko‘rsatish mumkin.
Amerika fandrayzingida har bir kichkina yordam uchun ham
minnatdorchilik bildirishga katta e’tibor beriladi. M innatdor
chilik sertifikat ko‘rinishida, faxriy yorliq shaldida bildiriladi.
Mutaxassislarning hikoya qilishicha, bir amerikalik fermer mun
tazam ravishda o‘quv muassasasi kutubxonasiga arzimagan
hajmda mablag* ajratib turar ekan. Buning uchun har gal muassasa
rahbariyatidan sertifikat ko‘rinishida rahmatnoma olar ekan.
Keyinchalik ularning soni ko‘payib ketganligi sababli ularni
e’zozlab, maxsus ramkalarga solib,
alohida xona tashkil etib,
devorlarga osib qo‘yibdi, shu joyga yo‘li tushgan har bir kishi
xuddi muzeyga kirganday ularni kirib tomosha qilar, fermer esa
ularni faxr bilan ko'rsatib,
hikoya qilib berar ekan;
n) xat va xabar jo‘natish o‘zining davomiyligiga va aniq tartib
hamda mazmunga ega bo‘lsa, kutilgan samarani beradi;
o) hamkorlarni, donorlarni bayramlar va tug‘ilgan kunlari bilan
muntazam tabriklab turish, kutubxonalarda o‘tkazilayotgan tad-
birlarga ko‘rsatgan donorlik yordami uchun minnatdorchilik bildirish
hamda kelgusi tadbirga taklif etish ham muhim jihatlardan biri;
p) AKM va ARMlarning yillik matnli hisobotlarida kutubxo
naga moddiy va ma’naviy yordamini ayamayotgan homiylarning
320
www.ziyouz.com kutubxonasi
nomlarini, ular ajratgan mablag4 miqdorini ko‘rsatish, ko'ngillilar
xizmatini eslab o ‘tish katta ahamiyatga ega va bu kelgusi faoliyat-
larida yanada ko‘proq homiylarni jalb etishda yordam beradi.
Tadbirlar haqida ommaviy axborot vositalari (OAV)da ma’lumot
berilayotganda ularning nomini ko‘rsatish ham muhim. Bu o‘sha
homiyda o ‘zining qilgan ishi uchun, ko‘rsatgan yordami uchun
faxrlanish, g‘ururlanish tuyg‘usini uyg‘otadi
va kelgusida ham-
korlik ishlarini davom ettirishi uchun rag'bat uyg'otadi.
3.