A.AVLONIY NOMIDAGI XALQ TA’LIMI MUAMMOLARINI
O‘RGANISH VA ISTIQBOLLARINI BELGILASH ILMIY-TADQIQOT
INSTITUTI
“Uzluksiz kasbiy rivojlantirish – 2022” loyihasi
“FANDAGI YANGILIKLAR, FANNI O‘QITISHNING
DOLZARB MASALALARI”
moduli bo‘yicha
KIMYO DARSLARIDA XALARO TDQIQOTLAR TOPSHRIQLARIDAN
FOYDALANISH
“KIMYO DARSLARIDA XALARO TDQIQOTLAR TOPSHRIQLARIDAN
FOYDALANISH”
o‘quv kursining
“
Loyihalashtirish va modellashtirish ta’lim texnologiyalari asosida kimyo
fanini o‘qitish” mavzusidan ma’ruza matni
Ma’ruzasi: Ganiyeva Shoira Muratbayevna
Toshkent 2021
4-Mavzu: “Loyihalashtirish va modellashtirish ta’lim texnologiyalari asosida
kimyo fanini o‘qitish”
Reja:
1. Loyihalash va modellashtirish talim texnologiyasi haqida ma’lumotlar
berish.
2. Loyihalash va modellashtirish texnologiyasining ta’lim jarayonidagi
ahamiyati.
3. Loyihalash va modellashtirish metodlarini qo‘llash hamda amalga oshirish
bosqichlari
Hozirgida
ta’lim jarayonida
innovatsion texnologiyalardan,
jahon pedagogikasining ilg‘or metodlaridan samarali foydalanish dolzarb
masalalardan bo‘lib, loyiha metodi ta’lim ilg‘or usullarini o‘zida
mujassamlashtirgan. Loyiha metodidan tarix fani o‘qituvchisi o‘quv mashg‘uloti
jarayonida mavjud tajribani o‘zlashtirish va ta’limning barcha bosqichlarida
qo‘llashdek muhim vazifa turadi. Loyihalash
- oldindagi faoliyat modelini tuzish,
mavjud sharoitlarda o‘rnatilgan vaqt mobaynida yo‘l va vositalarni tanlash uchun,
maqsadga erishish
bosqichlarini ajratish, ular uchun alohida vazifalarni
shakllantirish, o‘quv axborotini etkazish vositasi va yo‘llarini aniqlash
usulidir. Tarix ta’limini loyihalar usuli bilim va malakalarni amaliy qo‘llash, tahlil
va baholashni nazarda tutuvchi majmuali o‘qitish usulini amalga oshiradi. Ta’lim
oluvchilar yuqori darajada, boshqa o‘qitish usullaridan
foydalanishga qaraganda,
rejalashtirishda, tashkillashtirishda, nazoratda, tahlil qilish va vazifani bajarish
natijalarini
baholashda
ishtirok
etadilar. O‘quv
loyihalar
usuli
ta’lim
beruvchining ta’lim oluvchilarga muammoni, faraz, vazifalarni ifodalashda yordam
beradi va tezkor boshqaradi. Loyihalarda o‘qitish nafaqat natijalar, balki jarayonini
o‘zi ham qimmatli. Loyiha fanlararo, bir fan yoki fan tashqarisida bo‘lishi mumkin.
Loyihalash ikki usulda - shaxsiy va guruhiy asosda amalga oshiriladi.
Har ikki
yo‘nalishning ijobiy va afzallik xususiyatlari bor. Tarix fanini loyihalash ta’limning
sifati va samaradorligini oshiradi, talabalar loyiha ustida ishlashda loyiha rejasi
asosida aniq
maqsad
uchun
faoliyatlarini amalga
oshiriladi.
Natijada
qatnashchilarda loyihani bajarilishi o‘zining faoliyatiga bog‘liq ekani tushunchasini
anglash yuqori mas’uliyat hissini yuzaga keltiradi; loyihaning
barcha bosqichlarini
bajarish jarayonida fikrning tug‘ilishidan yakuniy refleksiyagacha o‘quvchilar
tajriba orttiradilar; o‘quvchilarda eng muhim o‘quv ko‘nikma va malakalari
(tadqiqotchilik, baholash,
mustaqil fikrlash, mustaqil qarorlar chiqarish, taqdimot
qilish) shakllantirish to‘la boshqariladigan jarayonga aylanadi. O‘quv
loyihasining metodik pasporti bu – o‘quv loyihasining mazmun-mohiyatidan
kutiladigan maqsadi, o‘quv dasturidagi o‘rni to‘g‘risida qisqacha tavsif hisoblanadi.
O‘quv loyihasining metodik pasporti quyidagilarni o‘zida aks ettiradi: fan
predmetining o‘quv
rejasidagi mavzular, predmetning ta’limiy, tarbiyaviy,
rivojlantiruvchi maqsadlarini,
o‘quv-pedagogik vazifalarni, o‘quvchilarning
yoshi xususiyatlaridan kelib chiqib o‘quv loyiha topshirig‘ini, loyihaning bajarilish
muddatini va o‘quv loyihasining ish rejimi. Tadqiqot loyihasi pasporti mualliflar va
loyiha rahbari tomonidan to‘ldirilib, unda o‘quv loyihasining nomi,
loyihaning maqsadi va
vazifalari, loyiha muallifi, loyiha rahbari va konsultantlari,
loyiha turi aks ettiriladi. O‘quv loyiha faoliyatida o‘quvchilarda tadqiqotchilik,
ijodiy, o‘yin, axborot izlanish faoliyatlarini qamrab olib, ijtimoiy ehtiyoj qiziqishlar
hisobga olinadi, natijaga aniq yo‘naltiriladi.
