• А) Tashqi etalonlar usuli Bu usulda tekshirilayotgan jismning Oje-spektrlari
  • M t normuradov, B. E umirzaqov, A. Q tashatov nanotexnologiya asoslari




    Download 4,13 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet44/124
    Sana31.05.2024
    Hajmi4,13 Mb.
    #258278
    1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   124
    Bog'liq
    NANOTEXNOLOGIYA ASOSLARI (UMUMIY) 22.06.2020 (1)

    Miqdoriy tahlil. 
    OES ni amaliy qo‘llashda ko‘pgina hollarda yarim miqdoriy 
    tahlil bilan chegaralanish mumkin. Ammo yangi texnologiyani amalga oshirishda, 
    hamda yangi hosil qilinayotgan materialarning kimyoviy tarkibini o‘rganishda 
    yuqori aniqlikdagi miqdoriy ma’lumotlar zarur bo‘ladi. Qattiq jism yuzada mavjud 
    bo‘lgan elementlarning har birining miqdorini, ularning qancha qismi birikma hosil 
    qilganligini, birikmalarni turini v konsentratsiyalarini aniqlash – 
    miqdoriy tahlil 
    deyiladi. 


    72 
    Miqdoriy tahlil qilishda tekshirilayotgan elementning oje-elektronlar toki 
    bilan uning konsentratsiyasi orasidagi bog‘lanishni aniqlash zarur bo‘ladi. Oje-
    elektronning toki sifatida Oje-cho‘qqining amplitudasi (intensivligi) yoki cho‘qqi 
    osti yuzasi olinishi mumkin. Bu bog‘liqlikni biror 

    elementning WXY oje-
    jarayoni uchun quyidagi soddalashtirilgan ko‘rinishda yozish mumkin:
    I

    (wxy) = I
    1
    TN



    (wxy)


    (E
    1
    ,E
    w
    )

    (1+R
    B
    ) (3.5) 
    Bu yerda R
    B
    – elektronlarning orqaga qaytish koeffisiyenti, I
    1
    birlamchi 
    elektronlarning toki, T – analizatorning o‘tkazish qobiliyati, N



    -elementning 
    atom zichligi,


    (wxy) – WXY-oje-o‘tishning ehtimolligi, 

    - oje-elektronlarning 
    chiqish chuqurligi, E
    1
    - birlamchi elektronlarning energiyasi


    (E

    , E
    w
    ) - ichki W 
    sathning ionlashish ko‘ndalang kesimi. 
    Biz miqdoriy tahlilning ikki xil usulini qisqacha ko‘rib o‘tamiz. 
    А) Tashqi etalonlar usuli 
    Bu usulda 
    tekshirilayotgan jismning Oje-spektrlari, 
    tarkibida aniq 
    miqdorli bizni qiziqtirayotgan element atomlari bo‘lgan, 

    Download 4,13 Mb.
    1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   124




    Download 4,13 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    M t normuradov, B. E umirzaqov, A. Q tashatov nanotexnologiya asoslari

    Download 4,13 Mb.
    Pdf ko'rish