oqimi kuchiga qarab kurashish usullari tanlanadi, tadbir choralari belgi
lanadi.
T og ii hududlarda shaxsiy imoratlami qurish
ishlari sei xavfi xaritasi
bilan tanishgan holda, maxsus tashkilotlar ruxsati asosida olib borilishi
kerak.
Xulosa qilib ta’kidlash mumkinki, yuqorida aytilgan hamma ofat tur
lari 0 ‘zbekistonga xos xarakterlidir. Shuning uchun
shu oik ad a yashovchi
har bir fijqaro yuqorida aytilgan tabiiy ofatlardan qo‘rqmasdan, esankira-
masdan, yuqori tashkilotlar, fixqarolar muhofazasi organlari tomonidan beri
ladigan har bir ko‘rsatma, yo'riqnomalarga qat’iyan rioya etib, harakat qi
lish zarur. Bunda hech qanday o‘zboshimchalik, odamlami bezovtalantirish,
xavfsirash, faqat o‘z manfaatini ko‘zlaydigan harakatlami qilish taqiqlanadi.
Qayerda
yuqori intizom, chuqur ishlangan omillar boisagina, o‘sha yerda
ofat oqibatlari tugatilib, hayot tezda o‘z iziga tushib ketadi.
Mavzuni o‘zlashtirish uchun zarur bo‘lgan tayanch
so‘z va iboralar:
Tabiiy ofat; yer silkinishi;
epitsentr, gipotsentr; magnituda, ball; yer
silkinishi belgilari;
suv toshqini; kuchli shamol; yer silkinishiga chidamli
inshootlar; yer silkinish oqibatlarini kamaytirish;
yer surilishi; yer surilish
belgilari; seysmofaol xarita; sellar; seysmofaol hududlar; mikroseysmofaol
hududlar; tektonik yer silkinish; texnogen yer silkinish; vulqoniy yer silkinish.
Mustahkamlash uchun savollar
1. Tabiiy ofatlaming bir-biridan farqi va umumiy xususiyatlari
nimalaran iborat?
2. Yer silkinishining turlari va kelib chiqish sabablari nimalardan
iborat?
3. Yer silkinish o 'c h o g id a qilinadigan eng asosiy vazifalar nimalardan
iborat?
4. Suv toshqiniga sabab boiadigan omillar nimalaran iborat?
5. Yer surilishi, uni bildimvchi birinchi belgilar nimalardan iborat?
6
. Kuchli shamol va uni keltiribriqaradigan talafotlari qanday?
7. Yer surilishiga qanday omillar sabab b oiad i?
8
. Suv toshqiniga qarshi qanday chora-tadbirlar qoilaniladi?
9. Sei hodisasining yuzaga kelishiga qanday omillar sabab b oiadi?
10. Sei ofatiga qarshi qanday chora-tadbirlar qoilaniladi?
