800-900 kg, sigirlari 450-500 kg. Go‘sht chiqimi
63-65%. Mollaming tanasi yumaloq, bo‘kchasimon.
Oyoqlari kalta va yo‘g ‘on. K o‘zlari katta, biroz bo‘r-
tib chiqqan. Bo‘yni kalta va yo‘g ‘on. Tanasi, ayniqsa,
son qismi nihoyatda go‘shtdor. Ular kam harakat
qiladi. Iste'mol qilgan oziqlari asosan go‘sht tayyorlash
uchun sarflanadi. Sigirlari bir Iaktatsiyada yog‘dorligi
4,0-4,5% bo‘lgan 1000-1200 kg sut beradi.
Bu zot
0 ‘zbekistonda asosan boysun tumanida va qoraqal-
pog‘istonning qo‘ng‘irot tumani xo'jaliklarida boqiladi.
S anta-gertruda zoti. Bu zot aqshdan keltirilgan
bo‘lib, issiq va qumq iqlim sharoitiga yaxshi mos-
lashgan. Rangi to‘q qizil. Sigirlari 500-550 kg,
buqa-
lari 800-900 kg. So‘yim chiqimi 60-65 foiz. Keng
tarqalgan zonalari, asosan Qozog‘iston, Ukraina va
Rossiyaning ayrim o‘lkalari hisoblanadi. Markaziy Osi-
yo mamlakatlarida kam uchraydi. 0 ‘zbekistonda asosan
jizzax va samarqand viloyatlarida
hamda qoraqalpoq
respublikasi xo‘jaliklarida boqiladi. Sigirlarining sut-
dorligi 1000-1200 kg. Sutining yog‘ darajasi 4,6-5%.
Bulardan tashqari go‘shtdor qoramollaming short-
gom, shorole, kian va boshqa zotlari bo‘lib, ular
0 ‘zbekistonda deyarli uchramaydi.
Sersut zotlar. Bu zot hayvonlar nomiga ko‘ra aso-
san sut yetishtirib beradi. Shuning uchun ham ular-
ning yelini nihoyatda yaxshi rivojlangan.
Uning haj-
mi keng b o iib , so‘rg‘ichlari yirik va yaxshi rivojlan-
gan. Ulaming suyaklari ingichka,
terisi yupqa, musku-
laturasi tuban rivojlangan. Tanasining orqa qismi
yaxshi ifodalangan. Ko‘kragi tor va ikki tomonidan
yassilashgan. Oyoqlari uzun va ingichka.
Boshi uzun-
lashgan, yengil, bir juft o ‘rtacha kattalikdagi shoxlarga
ega. Tanasi uzoqdan uchburchak shaklini eslatadi.
Sersut zotli mollar kech yetiluvchan bo‘lib, go‘sht
mahsuldorligi sust ifodalangan.
22
www.ziyouz.com kutubxonasi
Qora-ola zot.
Bu zotning rangi qora-ola bo‘lib,
nasldor buqalari 850-950 kg, sigirlari 500-550 kg tosh
bosadi. Sigirlari yiliga 3500-4200 kg sut beradi. Su-
tining yog‘dorlik darajasi 3,7%, oqsil - 3,15-3,40%.
Bu zot sobiq sssming barcha zona va tumanlariga keng
tarqalgan.
Jumladan, 0 ‘zbekistonning barcha tuman
va viloyatlarida boqiladi. Bu zotning nihoyatda sersut
sigirlari respublikamizning «malik», «chinoz», «qizil
shalola», « 0 ‘zbekiston» kabi xo‘jaliklarda boqiladi.
Bu xo‘jaliklardagi ayrim sersut sigirlar yog‘dorligi 3,8-
3,9% bo‘lgan, 4500-5000 kg va hatto 8000 kg sut be-
rishi aniqlangan.
