• Imkonsizdek tuyuladi
  • Muallif: Duayt Li
  • Ijtimoiy hamkorlik va bozor




    Download 9,85 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet117/130
    Sana14.05.2024
    Hajmi9,85 Mb.
    #232892
    1   ...   113   114   115   116   117   118   119   120   ...   130
    Bog'liq
    Mantiqiy iqtisodiyot Shaxsiy va milliy farovonlikning dolzarb masalalari

    Ijtimoiy hamkorlik va bozor
    Mulohaza uchun savol: Ushbu mantnni o'qib, quyidagi savol ustida o'ylab ko'ring:
    erkin va ochiq bozorlar ijtimoiy hamkorlikka ko'maklashadimi?
    Iqtisodiyotning asosiy tushunchalari shaxslar o'z manfaati yo'lida qilgan
    tanlovlari boshqalarni ham o'z manfaati yo'lida ish ko'rishi uchun eng yaxshi omil
    ekanligidadir. Bu ijtimoiy hamkorlik muqarrar natija emas. U odamlar boshqalarning
    tashvishlarini hisobga olishga undovchi qoidalarni talab etadi. Shunday mahorati bor
    qoidalar erkin bozor iqtisodiyotining xususiyati hisoblanadi
    (1)
    .
    Erkin bozor iqtisodiyotlari madaniy xilma-xillik sababli bir-biridan farq qiladi.
    Biroq uning muhim qoidalarini xususiy mulk asosida izohlashimiz mumkin. Mulkning
    xususiy egasi bor, xususiy mulkdorlar esa mulklaridan chegara doirasida erkin
    foydalanish huquqiga ega; mulk huquqi o'zaro kelishilgan shartlar asosida boshqalarga
    o'tkazilishi mumkin. Bu qoidalar qanday qilib ijtimoiy hamkorlikni rag'batlantirishini
    o'rganishdan avval, keling, bu yutuq qanchalik diqqatga sazovor ekanligini ko'rib
    chiqaylik
    (2)
    .
    Imkonsizdek tuyuladi
    To'liq ijtimoiy hamkorlik har bir kishidan uning qarorlari ta'sir etgan
    shaxslarning istaklari hamda resurslarning nisbiy taqchilligini belgilaydigan
    muntazam o'zgaruvchi muhitlar to'g'risida ma'lumotlarga ega bo'lishni talab qiladi.
    Misol uchun, paxta mahsulotlaridan foydalanmoqchi bo'lgan har bir shaxs Braziliya
    yoshlarining jinsi kiyimga qiziqishi oshgani yoki oshmagani, yoki Missisipidagi
    noqulay obi-havo jinsi matosi uchun zarur bo'lgan paxta taklifini qisqartirgani yoki
    qisqartirmangani, yoki yangi dalillarga ko'ra paxta dalalarida ishlash nafas olish
    Muallif: Duayt Li


    417
    yo'llariga salbiy ta'sir ko'rsatishi yoki ko'rsatmasligi to'g'risida xabardor bo'lishi kerak
    bo'ladi. Odamlar o'z qarorlarini o'zaro ma'qul bo'lgan usullar bilan tartibga keltirishlari
    uchun ming-minglab mahsulotlarning iste'moli va ishlab chiqarishiga ta'sir
    ko'rsatadigan tom ma'nodagi millionlab narsalarni bilishlari kerak bo'lar edi. Shunda
    kimdir qo'l siltab, bu talablarni bajarishning imkoni yo'q deb hisoblashi mumkin.
    Ma'lumotlarni uzatish muammoning bir bo'lagi xolos. Ma'lumotlar odamlarga
    yetkazib berilgan taqdirda ham ularni munosib hatti-harakat qilishga, boshqalarning
    farovonligi to'g'risida o'zinikidek qayg'urishga rag'batlantirish kerak bo'ladi.
    Biroq, ijtimoiy hamkorlik mavjud bo'lganiga nisbatan ancha mukammal
    ma'lumotlar tarmog'ini va oddiy insonlarda noyob bo'lgan hamdardlik darajasini talab
    qiladi deb xulosa qilishdan oldin, biz ayni ijtimoiy hamkorlikdan har kuni manfaat
    ko'rishimizni hisobga oling. Haqiqatan ham, bu shunchalik odatiyki, unga ko'pchilik
    e'tibor ham bermaydi.

    Download 9,85 Mb.
    1   ...   113   114   115   116   117   118   119   120   ...   130




    Download 9,85 Mb.
    Pdf ko'rish