Iqtisodiy erkinlik (kvartillar bo'yicha)
Qashshoqlik darajasi
(aholi ulushi)
Iqtisodiy erkinlik darajasi yuqori mamlakatlarda o'ta va o'rtacha qashshoqlik darajasi pastroq.
Izoh: O'ta qashshoqlik darajasi bu mamlakatdagi kuniga 1,90 dollarga kun kechiruvchi aholi ulushi; o'rtacha
qashshoqlik darajasi kuniga 3,20 dollarga kun kechiruvchi aholi ulushi (xarid qobiliyati pariteti bo'yicha 2011-
yil doimiy AQSH dollarida).
Manba: O'rtacha iqtisodiy erkinlik reytingi, 1995-2016-yillar; Jahon Banki, 2017-yil, Jahon rivojlanish
ko'rsatkichlari.
Albatta, dunyoda oshib borayotgan farovonlik darajasini faqat pul bilan o'lchab
bo'lmaydi. Agar boshqa natijalar to'g'risida qayg'ursangiz, unda iqtisodiy erkin
mamlakatlarda yashashning boshqa afzalliklari ham mavjud. Go'daklar o'limi (16-
chizma) tibbiy xizmat sifatini ko'rsatuvchi yaxshi ko'rsatkich hisoblanadi.
145
16-chizma: Iqtisodiy erkinlik va go'daklar o'limi
ko'rsatkichlari
42,25
23,35
16,01
6,28
0
10
20
30
40
50
Eng kam erkin
Uchinchi guruh
Ikkinchi guruh
Eng erkin
Iqtisodiy erkinlik (kvartillar bo'yicha)
Go'daklar o'limi darajasi
(har 1000 tirik tug'ilganlarga nisbatan),
2016-yil
Go'daklar o'limi darajasi iqtisodiy erkinlik darajasi eng past kvartilda joylashgan mamlakatlarda eng yuqori
kvartildagi mamlakatlarga nisbatan deyarli yetti barobarga ko'p.
Manba: O'rtacha iqtisodiy erkinlik darajasi reytingi, 1995-2016-yillar; Jahon Banki, 2017-yil, Jahon rivojlanish
ko'rsatkichlari.
Nihoyat, baxtlilik tushunchasi mavjud. Garchi iqtisodchilar uchun odamlardan
shunchaki «Qanchalik baxtlisiz?», deb so'rash noqulay bo'lsa-da, bu savolga ularning
javoblari bilan iqtisodiy erkinlik darajasi o'rtasida bog'liqlik borligi ravshan ekanligi 17-
chizmadan ko'rinib turibdi.
146
17-chizma: Iqtisodiy erkinlik va BMTning xalqaro baxt indeksi
4,48
5,08
5,44
6,54
0
2
4
6
8
10
Eng kam erkin
Uchinchi guruh
Ikkinchi guruh
Eng erkin
|