• Misni legirlash usuli
  • Mashinasozlik materiallari




    Download 0,94 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet8/15
    Sana05.12.2023
    Hajmi0,94 Mb.
    #111548
    1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   15
    Bog'liq
    Magniy va mis qotishmalari

    O + H
    2
    → 2Cu + H
    2

    Natijada ichki kuchlar vujudga keladi va ba'zi joylarda darzlar hosil bo'lishi 
    mumkin. Bu metallni muddatidan ilgari yemirilishiga olib keladi. 
    Mis yaxshi korroziyabardosh material hisoblanadi, havo, oqar suv va dengiz 
    suvlari hamda shunga o'xshash tajovuzkor muhitlar ta'siriga barqaror, lekin 
    ammiak va oltingugurt gazlari ta'sirida korroziyaga qarshiligi yo'qdir. 
    Quyma misning mexanik xossalari uncha yuqori emas: ϭ
    b
    = 220...240MPa, ϭ
    b

    70...95 MPa, δ = 45...50% . 
    Plastik deformasiya natijasida misning mustahkamligi oshadi: a =  400 
    MPa, ϭ
    0,2
    ≤ 340 MPa. δ≤  45%. Sovuq holda plastik deformasiyalash va so'ngra 
    rekristallash kabi bir necha marta termik ishlovni takrorolash usuli bilan 
    (masalan, sim olishda) mustahkamlikni
    h
    ) 450 MPa ga yetkazish mumkin
    lekin bunda plastiklik kamayadi (δ < 8 %.). 


    Misni legirlash usuli 
    bilan uning mustahkamligini, texnologik xossalarini
    antifriksion va boshqa maxsus xususiyatlarini boshqarish mumkin. Shu 
    maqsadlarda rux, qalay, alyuminiy, kremniy, berilliy, marganes, nikel kabi 
    elementlar ko'proq qo'llaniladi. 
    Mashinasozlikda keng qo'llanilayotgan mis qotishmalari 
    jez (latun) 
    va 
    bronzalar
    hamda 
    mis-nikel 
    qotishmalari muhim ahamiyatga ega. Ularni 
    texnologik xususiyatlari bo'yicha quyma va deformasiyalanadigan qotishmalar, 
    termik 
    ishlash 
    natijasida 
    mustahkamligi 
    oshadigan 
    va 
    oshmaydigan 
    qotishmalarga ajratish mumkin. 
    Mis qotishmalarida rux asosiy legirlovchi element bo'lsa, bunday 
    qotishmalar jez (latun)lar deb ataladi. Qotishmada legirlovchi element sifatida 
    qalay, alyuminiy, berilliy, kremniy, qo'rg'oshin kabi ko'p elementlar ishlatilsa
    bunday qotishmalar bronzalar deb ataladi. Lekin bronzalarda ham rux bo'lishi 
    mumkin, lekin u qo'shimcha legirlovchi element hisoblanadi. 

    Download 0,94 Mb.
    1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   15




    Download 0,94 Mb.
    Pdf ko'rish