|
Mavzu: Mamlakat iqtisodiyotida ishlab chiqarishning o’rni Krish i-bob. Iqtisodiy resurslar va ularning turlari
|
bet | 7/11 | Sana | 19.06.2024 | Hajmi | 1,05 Mb. | | #264556 |
Bog'liq madinaMoliyaviy foyda — firmaning yalpi daromadi (tushumi) bilan aniq xarajatlar o ‘rtasidagi farqqa tengdir.
Iqtisodiy foyda— bu firmaning yalpi daromadi (tushumi) bilan barcha (aniq va zimmaga tushgan) xarajatlar o‘rtasidagi farqdir.
Normal foyda — bu firma egasi tomonidan ishlab chiqarishga ketkazgan zimmaga tushgan xarajatlariga teng bo‘lgan foydadir (masalan, tadbirkor ishlab chiqarishga 1 mln. so‘m kiritib 8 foiz foyda olsin, agar u shu summa uchun bank foiz stavkasi 8 foizga teng bo‘lsa, tadbirkor tomonidan olingan foyda normal foyda boMadi). Firma xarajatlarini doimiy va o ‘zgaruvchan xarajatlarga bo‘lish mumkin: Ba’zi ishlab chiqarish omillari firma tom onidan:
doimiy:
ishlab chiqarish hajmiga bog‘liq bo‘lmagan holda o‘z faoliyatini to ‘xtatishdan q at’iy nazar to ‘lanadigan (ijara to ‘lovi, bank krediti bo'yicha to‘lovlar, sug‘urta komm unal xizmat to ‘lovlari, amortizatsiya ajratmalari).
Ishlab chiqarilgan mahsulot hajmining o ‘zgarishiga bog‘liq bo‘lmagan harajatlar doimiy xarajatlar deyiladi.
Hajmi ishlab chiqarish hajmi o ‘zgarib borishi bilan bog‘liq xarajatlar, ya’ni xodimlarga to ‘lanadigan ish haqi, xom ashyo, materiallar, yonilg‘i (aylanma kapital) uchun sarflangan xarajatlar firmaning o'zgaruvchan xarajatlari deyiladi.
Xarajatlarning doimiy va o‘zgaruvchan xarajatlarga bo‘linishi korxona yopilishi yoki u zarar bilan ishlayotgan holda bankrot deb e’lon qilinishi haqida qaror qabul qilish uchun zarur.
Ishlab chiqaruvchi mahsulot birligiga to ‘g‘ri keluvchi xarajatlar o'rtacha xarajatlar deyiladi.
II-bob. Tadbirkorlik faoliyati
Kichik va o ‘rta biznesni tashkil etish Reja:
1.Xususiy tadbirkorlik
Kichik biznes va tadbirkorlikning iqtisodiyotda tutgan o’rni
Kichik biznes va tadbirkorlikni rivojlantirishning asosiy yo‘nalishlari. Davlat tomonidan qo‘llab quwatlash chora-tadbirlari
|
| |