Mavzu: modda almashinish asoslari




Download 1,41 Mb.
Pdf ko'rish
bet30/51
Sana06.01.2024
Hajmi1,41 Mb.
#131018
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   51
Bog'liq
1-Maruza

Absorberlarni hisoblash. Absorberlarni hisoblashda quyidagi kattaliklar berilgan bo’ladi: 
gazning sarfi G, gazdagi tegishli komponentning boshlang`ich Y
b
va oxirgi Y
0
konsentratsiyasilari, tegishli komponentning suyuqlikdagi boshlang`ich konsentratsiyasi x
b
 
quyidagi qiymatlar esa aniqlanishi kerak: absorbentning sarfi L, absorbentning diametri D
a
va 
balandligi H, qurilmaning gidravlik qarshiligi 
P


Absorberlarni hisoblash quyidagi tartibda olib boriladi. 
1) Y-x diagrammasida muvozanat bog`liqligi Y*=f(x) chizilib 
*
0
x
ning qiymati aniqlanadi. 
Fazalarning muvozanat holatidagi tarkiblari maxsus adabiyotlarda berilgan bo’ladi. 
2) Absorbentning sarfi L topiladi, buning uchun avvalo uning minimal sarfi quyidagi 
tenglama orqali aniqlanadi: 
б
б
x
x
Y
Y
G
L



*
0
0
min
(25.11) 


Sochngra 
min
L
L


hisoblaniladi, bu erda, 

absorbentning ortiqcha kerakligini 
bildiruvchi koeffitsient (odatda 
5
,
1
3
,
1



). L ning topilgan qiymatiga asosan moddiy balans 
tenglamasi bo’yicha absorbentning oxirgi tarkibi x
0
ni aniqlash mumkin. 
3) Y-x diagrammasida ish chizig`i chiziladi, bu chiziq koordinatalari Y
b
,x
0
va Y
0
, x
b
bo’lgan nuqtalardan ochtgan tochg`ri chiziqni tashqil etadi. 
4) Yutilgan komponentning miqdori quyidagi moddiy balans tenglamasiga asosan 
aniqlanadi: 

 

б
б
x
x
L
Y
Y
G
M




0
0
(25.12) 
5) Absorberning balandligi H va diametri D
a
topiladi. Modda almashinish qurilmalarining 
asosiy o’lchamlarini aniqlash tartibi 23- mavzuda keltirilgan. 
6) Absorberlarning gidravlik qarshiligi topiladi. Qurilmalarning gidravlik qarshiliklarini 
aniqlash tartibi ularning turiga qarab har xil bo’ladi. Masalan, nasadkali absorberning gidravlik 
qarshiligi quyidagicha topiladi. Buning uchun dastlab quruq nasadkaning gidravlik qarshiligi 
(
к
P

Pa) topiladi: 
2
2



g
dE
H
P
к


(25.13) 
bu yerda, H — nasadka qatlamining balandligi, m; dE — nasadka elementlari tashqil qilgan 
kanallarning ekvivalent diametri, m; 

 
 nasadka qatlamidagi gazning haqiqiy tezligi, m/s; 

— ishqalanish va mahalliy qarshiliklarni engish uchun ketgan bosimning yo’qotilishini hisobga 
oluvchi qarshilik koeffitsienti. 
Nasadka qatlamidagi gazning haqiqiy tezligi quyidagi yo’l bilan aniqlanadi:



0

bu yerda 
0

gazning mavjud tezligi yoki qurilmaning to’la kesimiga nisbatan olingan 
gazning tezligi, m/s; 

 — nasadkaning erkin hajmi yoki nasadkalar oralig`idan bochshliq hajm. 
Qarshilik koeffitsienti 

ning qiymati Re mezoniga bog`liq. U nasadkaning turli 
elementlari uchun gazning harakat rejimiga asosan empirik tenglamalar bilan aniqlanadi. 
Masalan, absorberlardagi tartibsiz joylashtirilgan halqali nasadkalarda gazning laminar rejimdagi 
harakati uchun (Re<40) 
Re
140


(25.14) 
Turbulent rejimdagi gazning harakati uchun (Re > 40); 
2
,
0
Re
16


(25.15) 
Kolonnaga tartibli joylashtirilgan halqali nasadkalar uchun:
375
,
0
Re
2
,
9


(25.16) 
bu yerda, 
G
G
E
d



/
Re

— gaz uchun Reynolds mezoni; 
G

 gazning zichligi, kg/m
3

G

— gazning dinamik qovushoqlik koeffitsienti, Pa•s. 
Kolonna ishi davomida namlangan nasadkaning gidravlik qarshiligi (
x
P

, Pa) taxminan 
quyidagi empirik formuladan aniqlanadi: 
к
vi
x
P
P



10
(25.17) 
bu yerda, i — namlash zichligi, m
3
/m
2
s; v — nasadkaning kattaligi va namlash zichligiga qarab 
tajriba orqali aniqlanadigan koeffitsient. Masalan, namlash zichligi i = (0,5-36,5) • 10-
3
m
3
/m
2

bo’lganda o’lchami 25x25x3 mm bo’lgan nasadka uchun v = 51,2 bo’ladi.

Download 1,41 Mb.
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   51




Download 1,41 Mb.
Pdf ko'rish