155
Yuqorida
aytgandek,
cho‗ktirish
mashinalarida
olingan
boyitma
konsentratsion stollarda qayta tozalanadi. Qayta tozalash natijasida oltinga boy
mahsulot oladi, uning tarkibidagi oltinning miqdori 1 kg/tonna
gacha yetishi
mumkin.
Konsentratsion stol sosna daraxtidan tayyorlangan doska va uning ustidan
qoplangan rezinadan iborat tekislikdir. Qiya tekislik deka deyiladi. Stolning
tebranish takrorligi bir minutda 275-300
marotaba, dekaning ustida yirik
mahsulotlarni ushlab olish uchun ―narifleniya‖ (yassi-qobirg‗alar) deb
nomlanuvchi moslamalar mavjud. Bo‗tana stolning yuklanish qismiga beriladi va
dekaning qiyalik burchagiga bog‗liq tezlik bilan oqib tushadi.
Suspenziya oqimining harakatlanishi natijasida og‗ir
minerallar
narifleniyalar yordamida ushlab qolinadi, yengil zarrachalar esa o‗z harakatini
davom ettiradi. Konsentratsion stollari gravitatsiya
usulida boyitishning asosiy
dastgohlaridan biridir. Boyitish stoli quyidagi qismlardan iborat (3-rasm):
1. Stanina – stolining tayanch tagligi bo‗lib xizmat qiladi.
2. Deka – boyitish stolining qiya tekisligi – ishchi organ.
3. Yassi – qobirg‗alar ( narifleniya ).
4. Harakatga keltiruvchi mexanizm.
Stol dekasi ma‘lum burchak ostida burila oladi. Uning usti taxta, rezina,
linoleum bilan qoplangan bo‗lishi mumkin. Qovurg‗alar tepadan pastga bir–biridan
uzun ma‘lum oraliqda joylashadi. Uning balandligi 2 mm bo‗ladi.
5. Xomashyo bo‗tana qabul qilish qutisi eng tepada joylashadi.
Stol ilgarilama bo‗ylama harakat bilan tebranadi. Suv bilan bo‗tana yuvib
turiladi. O‗lchami 0-2 mm bo‗lgan
ruda zarralari, bunday stollarda yaxshi
saralanadi. Zichligi katta bo‗lgan zarralar, qobirg‗alar orasidan, stol chetiga surilib
pastga to‗kilib og‗ir material boyitmani tashkil etadi. Yengil qum zarralari suv
bilan tez ko‗tarilib, yuvilib, stol boshi va o‗rta qismida pastga tushib to‗planib
chiqit va oraliq mahsulot sifatida to‗planadi. Stol oxirida eng og‗ir, o‗rta og‗ir va
og‗irroq zarralar ilonizsimon birin ketin oqim bilan ajratilib chiqish kuzatiladi (4-
rasm).
156
Boyitish stollari GMZ-1, GMZ-2 kabi zavodlarda cho‗ktirish
mashinasidan
keyin qo‗yiladi. Boyitish stoli katta samara bilan ishlaydigan gravitatsiya usulida
boyitish dastgohlaridan biridir.
Boyitmalar qayta-qayta o‗tkazilib talabga javob beradigan holga keltiriladi.
Bundan chiqqan boyitmalar asosan oltin saqlovchi flyus sifatida mis eritish
shixtasiga qo‗shiladi, yoki korxonaning o‗zida qayta ishlanishi mumkin.
