“Iqtisodiyot va innovatsion texnologiyalar” (Economics and Innovative Technologies) ilmiy elektron jurnali
http://iqtisodiyot.tsue.uz/journal
113
6.
Paypoq
mahsulotlari
Mln. juft
260,8
312,4
325,9
409,3
415,1
421,8
427
1,6
Marta
II.
To‘qimachilik
va trikotaj
mahsulotlarnin
g eksport
hajmi
Mln. doll.
2 156,4
2 703,3
3 130
3 908,3
4 760,00
5 731,9
7 075,00
3,3
Marta
2-jadval ma’lumotlariga asosan xom ashyoni chuqur
qayta ishlash asosida bozor
talablaridan kelib chiqqan holda yuqori qo‘shilgan qiymatga ega to‘qimachilik va tikuv-
trikotaj mahsulotlari ishlab chiqarish va eksport qilishning 2020 - 2025 yillarga mo‘ljallangan
maqsadli parametrlarida
to‘qimachilik–trikotaj mahsulotlarni ishlab chiqarish hajmi
2025-
yilda o‘sish ko‘rsatkichi 3.5 marta yetkazish rejalashtirishini ko‘rishimiz mumkin. Eksport
hajmi esa to‘qimachilik va trikotaj mahsulotlarida 2025- yilda bu ko‘rsatkich
prognozi
7075.00 mln dollni tashkil qilmoqda. 2025-yilga nisbati o‘sish ko‘rsatkichi 3.3 martani tashkil
qilish prognoz qilingan. Bu ko‘rsatkichlar shuni ko‘rsatadiki, yuqori qo‘shilgan qiymatga ega
to‘qimachilik va tikuv-trikotaj mahsulotlari ishlab chiqarish va eksport qilishning 2020 - 2025
yillarga nisbati o‘sish prognoz qilinmoqda.
Xulosa va takliflar (Conclusion/Recommendations)
Xulosa qilib aytganda, klasterlar innovatsion,
raqobatbardosh va samarali
iqtisodiyotning shakllantirilishi zamonaviy iqtisodiy vositachisi, yaratilgan tayyor
mahsulotlarning isteʼmolchigacha yetib borishini, ishlab chiqarish kuchlarining yuksalishini,
ishlab chiqarish hajmining o‘sishini, sogʼlom ishlab chiqarish
munosabatlarini hamda
samaradorlikni taʼminlovchidir. Yangilanishlar “Inson kapitali”, yaʼni soha va sohalararo
faoliyatni o‘zida mujassamlashtirgan klasterlardagi tashabbuskor mutaxassislarning
tafakkuri bilan bogʼliq. Mazkur klasterlarda sohalarning taʼlim,
fan va ishlab chiqarish
integratsiyalashuvi bilan bir qatorda, soha kichik korxonalarining manfaatli kooperatsiyasi,
sohalararo ichki va tashqi integratsiya elementlari ham yuksalishiga zamin yaratadi.
Bugun kunda klaster faoliyatini amalga oshirishda bir qancha muommolar mavjud
jumladan:
• klaster faoliyatlarni tartibga solib turuvchi yagona normative huquqiy hujjatning
mavjud emasligini aytib o‘tishimiz mumkin;
• fermerlarda o‘z mahsulotlarini sotishda xaridorni
tanlash imkoniyati mavjud
emasligi;
• Tadbirkorlar klaster maqomini olganda, rag‘batlantish mexanizimi va yagona soliq
imtiyozlarining mavjud emasligi;
Takliflar
• Klasterlar yagona texnologik zanjirga birlashtirilgan korxonalar majmuasida bo‘lish
kerak;
• Klasterlar faoliyatini takomillashtirishda ilm-fan, ta’lim hamda ishlab chiqarish
integratsiyasini chuqurlashtirish;
• Yangi ilg‘or tizimni yaratishda olim va iqtisodchilar, qishloq xo‘jaligi hamda sanoat
hodimlari
salohiyatini, ilg‘or tajribasini yagona maqsad yo‘lida birlashtirish kerak;
Foydanilgan adabiyotlar
“Iqtisodiyot va innovatsion texnologiyalar” (Economics and Innovative Technologies) ilmiy elektron jurnali
http://iqtisodiyot.tsue.uz/journal
114
O‘zbekiston Respublikasi Prezdentining 2017 yil 19-maydagi ”Buxoro
viloyatida
zamonaviy paxta–to‘qimachilik klasterini yaratish chora tadbirlari to‘g‘risida”gi PQ-2978
sonli qarori
O‘zbekiston Respublikasi Prezdentining Farmoni “Paxta to‘qimachilik klasterlari
faoliyatini tartibga solish chora tadbirlari to‘g‘risida 16.11.2021 yildagi PF-14 son
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti "Meva-sabzavotchilik va uzumchilik tarmog‘ini
yanada rivojlantirish, sohada qo‘shilgan qiymat zanjirini yaratishga doir qo‘shimcha chora-
tadbirlar to‘g‘risida"gi qarori
Жак Ашенбройх. Революционные фундаментальные инновации. Состояние
инноваций в 2016. Stateofinnovtijn. сom.
Скоч,
Александр.
Международый
опыт
формирования
кластеров.
(Электронный ресурс)//Режим доступа.
www.intelros.ru
.
В.Бабурин, Земцов С.П. (Инновационный потенциал регионов России.
Москва: КДУ, 2017, 358 с. ISBN 978-5-91304-721-2).
И.Бортник , Земцов С.П., Сорокина А.В., Павлов П.Н., Иванова О.В., Куценко
Е.С. (Становление инновационных кластеров в России: итоги первых лет поддержки //
Инновации. 2015. № 7. C.
A.Marshall,principles of
Economics,1890.
Murtazo Аxmedovich Rahmatovning “Yangi O‘zbekiston Uchinchi Renessans
ostonasida”T:” Zamin nashr” 2021,212b
M.A.Rahmatov, B.Z.Zaripovlar “Klaster-integratsiya innovatsiya va iqtisodiy o‘sish”
risolasi T:”Zamin nashr”2018