12
5-sonli Milliy vazifa. 2015 yilga borib 5 yoshgacha bo’lgan bolalar
orasida o’limni uchdan ikkiga kamaytirish
Milliy maqsad 5. Onalar salomatligini yaxshilash
6-sonli Milliy vazifa. 2015 yilga borib onalar o’limini uchdan birga
kamaytirish.
Onalar salomatligini yaxshilash uchun nima qilinmoqda?
O’zbekiston hukumati mamlakatda onalikni muhofaza qilish sohasidagi
xizmatlardan umumiy bahramandlikni ta’minlash hamda bu sohadagi xizmatlarni
yaxshilash uchun jiddiy choralar ko’rmoqda. Sog’liqni saqlash tizimini isloh
qilish davlat Dasturi hamda 2005 yil “Sihat-salomatlik” yili deb e’lon qilingani
shunday sa’y-harakatlarga misoldir.
Donor tashkilotlar hukumat faoliyatini qo’llab-quvvatlshda faol
qatnashmoqda. BMT aholishunoslik fondi va YUNISEFning O’zbekistondagi
faoliyati avval boshdanoq mamlakatda onalar
salomatligini yaxshilashga
yo’naltirildi. Ular onalar salomatligi bo’yicha milliy klinik dasturlar va qoidalarni
qayta ko’rib chiqishga, tibbiyot xodimlarini o’qitishga hamda zarur tibbiy
uskunalar berishga ko’maklashadi.
Milliy maqsad 6. OIV/OITS, sil kasalligi va bezgakka qarshi kurashish
7-sonli Milliy vazifa. 2015 yilga borib OIV/OITS tarqalishini to’xtatish va
u bilan kasallanishni qisqartirish tendentsiyasini boshlash.
8-sonli Milliy vazifa. 2015 yilga borib sil va bezgak kasalliklari
tarqalishini to’xtatish va ular bilan kasallanishni qisqartirish tendentsiyasini
boshlash.
O’zbekistonda OIV/OITSning tarqalishi ko’lami
OIV/OITS – organizmning immun tizimi buzilishi natijasida yuzaga
keladigan murakkab va o’limga olib boruvchi kasallik. Uning kechishini
antiretrovirus terapiyasi vositasida sekilnlatish mumkin, biroq davolab bo’lmaydi.
Bunday davolash hali ham juda qimmatga tushadi.
Shu bois OITS bilan
kasallanganlarning ko’pchiligi o’ladi.
OIV/OITS tarqalishi bilan bog’liq vaziyat tahlili aholining quyidagi nochor
guruhlarini aniqlash imkonini beradi:
in’yeksion narkotiklar iste’molchilari;
fohishabozlik bilan shug’ullanuvchi kishilar;
erkaklar bilan jinsiy aloqada bo’ladigan erkaklar;
mahbuslar.
Milliy maqsad 7. Ekologik barqarorlikni ta’minlash
9-sonli Milliy vazifa. 2015 yilga borib barqaror rivojlanish printsiplarini
davlat siyosati va dasturlariga singdirish hamda tabiiy zaxiralardan mahrum
bo’lish jarayonini ortga qaytarish.
13
10-sonli Milliy vazifa. 2015 yilga borib toza ichimlik suvdan va
sanitariyadan bahramand bo’la oladigan shahar va
qishloq aholisi hissasini
ko’paytirish.
Barqaror rivojlanish bugunning manfaatlari yo’lida kelajak avlodlarning
ehtiyojlarini qondirishni xavf ostiga qo’ymaydigan taraqqiyotdir.
Barqaror rivojlanish tabiiy zaxiralar boyligi va yaxlitligini saqlash
maqsadida ularni boshqarish usullarini takomillashtirishni taqozo etadi.
Shuningdek, unda bashariy rivojlanish muammolariga yanada kompleks
yondashuv nazarda tutiladi hamda kambag’allikni qisqartirish, sog’liqni saqlashni
yaxshilash, mutanosib oziqlanishni ta’minlash va ishga joylashish imkoniyatlarini
kengaytirish kabi muhim sohalar qamrab olinadi.
Ekologik barqarorlikni ta’minlash uchun nima qilinmoqda?
O’zbekiston hukumati ekologik muammolarni
hal qilish uchun bir qator
strategik dasturlarni ishlab chiqib, qabul qildi. Bular:
O’zbekiston Respublikasi atrof muhit gigienasi bo’yicha milliy
harakat dasturi;
Biologik rang-baranglikni saqlash bo’yicha Milliy strategiya va
Harakat rejasi;
Qurg’oqchilik va cho’lga aylanishga qarshi kurash bo’yicha Milliy
harakat dasturi;
Atrof muhit muhofazasi bo’yicha
Milliy harakat dasturi;
Atrof muhit muhofazasi va tabiiy zaxiralardan oqilona foydalanish
bo’yicha Davlat dasturi;
Qayta tiklanadigan energiya bo’yicha Milliy strategiya.
BMT agentliklari tizimi O’zbekistonning tabiiy zaxiralarni barqaror
rivojlantirish maqsadida atrof muhitdan foydalanishni
samarali boshqarishga va
uni muhofaza qilishga qaratilgan sa’y-harakatlarni bir qator loyihalar orqali
qo’llab-quvvatlamoqda.
Milliy maqsad 8. O’zbekiston va rivojlanish maqsadida global hamkorlik
Global MRMga erishishdagi muvaffaqiyat asosan rivojlanayotgan
mamlakatlar har biri amalga oshirayotgan harakatlarga bog’liq. 8-maqsad
iqtisodiy rivojlanish sur’atini oshirish va kambag’allikni qisqartirish bo’yicha
birgalikdagi sa’y-harakatni amalga oshirish zaruratini e’lon qiladi hamda boy
mamlakatlar rivojlanayotgan mamlakatlarga barqaror rivojlanishni mumkin qilib
qo’yadigan va uni jadallashtiradigan muhitni yaratish bo’yicha ko’maklashishini
shart qilib qo’yadi. Ushbu maqsad rivojlanayotgan
mamlakatlar uchun yanada
ochiq hamda qulay savdo va moliya tizimini yaratish, kambag’allikni qisqartirish
majburiyatini o’z zimmasiga olgan mamlakatlarga yanada saxiylik bilan yordam
ko’rsatish va ularning qarzidan kechishni nazarda tutadi.
14
MRM vazifalarini amalda bajarish uchun ularning tarhini milliy darajada
aniqlab olish talab etiladi. Ish samarali bo’lishi uchun davlat va fuqarolik
jamiyatining ushbu maqsadga erishish yo’lidagi birgalikdagi sa’y-harakatini
taqozo etuvchi Mamlakat kun tartibini ta’riflash darkor. Ko’pgina rivojlnayotgan
mamlakatlar kabi, O’zbekiston ham, “Aholi farovonligini oshirish strategiyasi”
MRMga erishish uchun asosiy strategik vosita va mexanizm hisoblanadi.
