• 1. Onglilik tamoyili
  • 2. Genetik tamoyil.
  • N. B. Adizova, R. X. Jumayev, R. A. Qo‘ldoshev, S. R. Ismatov ona tili o‘qitish metodikasi




    Download 5,58 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet63/163
    Sana12.01.2024
    Hajmi5,58 Mb.
    #136140
    1   ...   59   60   61   62   63   64   65   66   ...   163
    Bog'liq
    12590 2 CE8BD3CE1F03505534B64BE6967001D373895E4B

    Husnixatga o‘rgatish tamoyillari 
    Husnixatga o‘rgatish tamoyillari quyidagilardir: 
    1. Onglilik tamoyili. 
    2. Genetik tamoyil. 
    3. Takrorlash tamoyili. 
    4. Ko‘rgazmalilik tamoyili. 
    5. Bolaning yosh va individual xususiyatlarini hisobga olish tamoyili. 
    6. Yozuvga o‘rgatishning o‘qishga o‘rgatish bilan bir paytda amalga 
    oshirish tamoyili. 
    7. Chiroyli yozuvning imlo bilan bogliqligi tamoyili.
    8. Savodli yozuvning grafik bilimlar bilan bog‘liqlik tamoyili. 
    1. Onglilik tamoyili. Chiroyli yozuvga o‘rgatishda, o‘quvchilarning 
    husnixat malakalarini takomillashtirib borishda bu tamoyilga qat’iy rioya qilish 
    muhimdir. Bu tamoyilga ko‘ra o‘quvchi harf shaklini qanday va qay tartibda 
    yozishni bilishi, harfning qiyaligi, bo‘yi va enini to‘g’ri mo‘ljallay olish lozim. 
    Harflarni harflarga ulashda qo‘l uzmaslikka erishish nazarda tutiladi. Ruchka 
    ushlashda ruchka uchi bilan barmoq oralig’idagi masofa 1,5-2 sm bo‘lishi 
    e’tiborda tutiladi. Shuningdek, partada o‘tirish qoidalariga (ko‘z va daftar 
    oralig’ining 30 sm, daftarning parta ustida ma’lum qiyalikda bo‘lishiga, partada 
    engashmasdan, boshni to‘g’ri tutib, tirsaklarni partaga yengil qo‘yish, oyoqlarni 
    parta ostiga to‘g’ri qo‘yish, ko‘krak bilan parta oralig’i masofasining bir kaft 
    sig’adigan masofada bolishi) amal qilishga ongli ravishda erishiladi. 
    2. Genetik tamoyil. Chiroyli yozuv malakalarining shakllanishida genetik 
    tamoyil katta o‘rin tutadi. O‘quvchi bu tamoyilga asosan avval shakli oson


    137 
    sodda harflarni yozdirishga o‘rgatiladi. Ma’lumki, ba’zi bir harflar sodda 
    ko‘rinishga ega bo‘lib, ularni yozishda qiyinchilik tug’ilmaydi. Shuning uchun 
    chiroyli yozuvga o‘rgatishda, dastavval bosh va kichik harflar guruhlab olinadi, 
    hamda shu guruhlash asosida shakli oson harflardan asta-sekin shakli murakkab, 
    yozish birmuncha murakkabroq harflarga o‘tiladi. Masalan, kichik harflarning 1-
    guruhiga i, n, m, r kabilar kiradi. Bu harflar ilmoq shakllaridan iborat bo‘lganligi 
    sababli yozishda qiyinchilik bo‘lmaydi. Shuningdek, genetik tamoyil asosida 
    harf, bo‘gln, so‘z, gap, matn tartibida osondan murakkabga qarab yozuv 
    mashqlari o‘tkaziladi. 

    Download 5,58 Mb.
    1   ...   59   60   61   62   63   64   65   66   ...   163




    Download 5,58 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    N. B. Adizova, R. X. Jumayev, R. A. Qo‘ldoshev, S. R. Ismatov ona tili o‘qitish metodikasi

    Download 5,58 Mb.
    Pdf ko'rish