98
Murakkab ranglarga asosiy to‘rtta
rang aralashmasi natijasida
erishiladi. Ranglarning boshqa turlari, rangdagi nozik farqlarga
esa tasvir fragmentidagi tegishli rang nuqtalarini suyuqlashtirish
yoki siyraklashtirish yo‘li bilan erishiladi (shunga o‘xshash usul
monoxrom tasvirlarni chiqa rishda «kul rang»ning turli xil nozik
farqini olishda ham qo‘llanadi).
Oqimli texnologiya bir qator afzalliklarga ega. Bunga, uning
oson amalga oshirilishi, aniqligining yuqoriligi, kam quvvat
is’temol qilishi va nisbatan bosma
tezligining yuqoriligini
kiritsak bo‘ladi. Oqimli printerlar ma’qul narx, yuqori sifat va
keng imkoniyatlari bilan peroli qurilmalarga jiddiy raqobatchidir.
Stol usti nashriyot tizimlari bilan ishlovchilar va A0 formatda
murakkab chizmalar chiqaruvchi, avtomatlashtirilgan loyihalash
tizimlari foydalanuvchilari tomonidan oqimli plotterlarga
bo‘lgan talab ortib bormoqda. Ammo, grafik axbo rotni chiqarish
tezligining katta emasligi va maxsus chora ko‘rilmas
dan
(laminatsiyalanmasa yoki maxsus «o‘zi laminatsiyalanuvchi»
qog‘oz qo‘llanmasa) vaqt o‘tishi
bilan olingan rangli tasvir
rangining o‘chib ketishi, ularning qo‘llanilishini cheklamoqda.
Elektr plotterlar (electronic plotter).
Elektrostatik texno-
logiya axborot tashuvchining, maxsus elektrostatik qog‘oz
yuzasida yashirin elektr tasvir (potensialli relefni) yaratishga
asoslangan, uning ishchi yuzasi dielektrik yupqa qatlam
bilan qoplangan, asosi esa talab
etilgan namlik va elektr
o‘tkazuvchanlikni ta’minlash uchun gidrofil qatlamlari bilan
to‘ydirilgan. Potensialli relyef – kuchlanishning yuqori voltli
impulslari tomonidan yozish moslamasining ingichka elektrod-
larining uyg‘onishida hosil bo‘ladigan erkin zaryadlar dielektr
yuzasiga o‘tirganida shakllanadi. Qog‘oz
suyuq magnitlangan
quyuq siyohli namoyon qiluvchi bog‘lamadan o‘tayotganida,
quyuq siyoh zarralari qog‘ozning zaryadlangan qismlariga
yopishadi. To‘liq rangli gamma, yashirin tasvir yaratilishining
99
to‘rt davrida olinadi va axborot tashuvchi to‘rtta tegishli quyuq
siyohli namoyon qiluvchi bog‘lamalar orqali o‘tishi bilan hosil
bo‘ladi.
Agar elektrostatik plotterlar joylashgan xonada harorat va
namlikning barqarorligini saqlab turish,
sinchkovlik bilan xizmat
ko‘rsatish zarurati va narxi yuqori bo‘lmaganda, ularni ideal
qurilma deb hisoblash mumkin edi. Maksimal samaradorlikka
erishish uchun bunday plotterlar, odatda, tarmoq qurilmasi
sifatida
ishlaydi, shuning uchun ular tarmoq interfeylari bilan
jihozlangan bo‘ladilar. Tasvirning ultrabinafsha nurlarga
barqarorligi va elektrostatik qog‘ozning narxi qimmat emasligi
(yuqori sifatli nashriyot narxi darajasida) ham ahamiyatga
egadir. Elektrostatik plotterlar geoaxborot tizimlarda va
nufuzli
korxonalarda loyihalashtirish ishlari yuqori darajada avtomat-
lashtirilgan sharoitlarda qo‘llaniladi.
